New York
45°
Cloudy
6:43 am7:18 pm EDT
6mph
59%
29.84
SatSunMon
59°F
59°F
50°F
Jesteśmy z Polonią od 1971 r.
Wiadomości
Ameryka
Publicystyka
Społeczeństwo
Polonia

125 lat polskiej parafii i 100-lecie kościoła

28.07.2022

Niecodzienna uroczystość miała miejsce w kościele Matki Boskiej Częstochowskiej i św. Kazimierza na południowym Brooklynie. W niedzielę, 26 czerwca, obchodzono tam 125-lecie polskiej parafii oraz 100-lecie istnienia obecnej świątyni. Poświęcono także nowy sztandar działającej przy niej Polskiej Szkoły Dokształcającej.

Uroczystą mszą św. odprawioną w kościele Matki Boskiej Częstochowskiej i św. Kazimierza uczczono podwójny jubileusz związany z tą polską wspólnotą. Ceremonii przewodził bp Witold Mroziewski, były wieloletni wikariusz, administrator i proboszcz tej parafii, a koncelebransami byli: obecny proboszcz ks. Janusz Dymek oraz wikariusz ks. Cezariusz Jastrzębski.

Poza tym w tym wyjątkowym nabożeństwie towarzyszyli im: ks. prałat Tomasz Machalski ks. kanonik Andrzej Gorczyca, ks. Grzegorz Stasiak, ks. Wiesław Strządała, ks. Andrzej Klocek, ks. Sergiusz Emanuel oraz ks. Jarosław Szeraszewicz. W związku z jubileuszem oraz tak dużą liczbą kapłanów, a także wiernych zgromadzonych w świątyni msza św. miała wyjątkowy charakter.

Piękną oprawę muzyczna zapewnił organista Wojciech Typorowicz oraz młodziutka kantorka Isabella Kwaśnik, a także trębacz Krystian Borek i zespół muzyczny Totus Tuus. Z kolei bardzo ciekawe kazanie związane z jubileuszem i historią tej zasłużonej polskiej parafii wygłosił główny celebrans.

Jubileuszową mszę św. wraz z bp. Witoldem Mroziewskim (piąty z lewej) koncelebrowało kilkoro księży / Foto: WOJTEK MAŚLANKA/NOWY DZIENNIK

JUBILEUSZOWA HOMILIA

Bp Witold Mroziewski, który przez wiele lat pełnił posługę duszpasterską w kościele Matki Boskiej Częstochowskiej i św. Kazimierza doskonale zna nie tylko parafię, ale również jej historię. Dowód tego dał w pięknym i długim kazaniu, w którym nie tylko opowiedział na najważniejszych faktach związanych z tym kościołem, ale również pokazał z ambony pamiątki i archiwalia, stanowiące – jak podkreślił – duchowe skarby, które są przechowywane w parafialnym sejfie.

Przywołał dzieje kościoła i nawiązał do historii, jaka się wokół niego toczyła, a także została zapisana w księgach parafialnych. Pokazując jedną z nich, założoną w 1940 roku, podkreślił, że wynika z niej, iż w latach 40. i 50. ubiegłego wieku w ciągu każdego roku zawierano w tej parafii kilkaset małżeństw.

„Księga chrztów świętych jest o wiele bardziej pokaźna w objętości i wadze” – stwierdził bp Mroziewski. Z trudem ją podnosząc pokazał wiernym kilka stronic.

„Na tych kartach już wypłowiałych istnieją imiona i nazwiska tych, którzy byli przed nami, którzy początkowe kroki swojego życia stawiali w naszej wspólnocie. To skarb i wielkie duchowe dziedzictwo tego miejsca” – wyjaśnił celebrans. Dodał, że księga, którą pokazał, datowana jest na lata 1923-1935, a więc zawiera dane statystyczne z 13 lat.

Jednym z najcenniejszych historycznych skarbów dla parafii Matki Boskiej Częstochowskiej i św. Kazimierza na południowym Brooklynie jest pozłacana kielnia, którą w 1904 roku wmurowano kamień węgielny pod budowę obecnej świątyni / Foto: WOJTEK MAŚLANKA/NOWY DZIENNIK

„Dzisiaj objętość takiej księgi obejmuje od 70 do 80, a czasem nawet więcej lat” – zaznaczył bp Witold Mroziewski. Pokazał też pozłacaną kielnię, którą pod budynek kościoła wmurowano kamień węgielny, a dokonał tego 16 lipca 1904 r. bp Charles McDonnell.

„To materialna, ale żywa pamiątka, która pozostała w tym miejscu i dzisiaj nam przypomina 125 lat wspólnoty” –mówił kapłan. Przy tej okazji przypomniał wszystkich proboszczów pełniących posługę duchową w tej parafii. Pierwszym był ks. Bolesław Puchalski.

„Przez dziesiątki lat był proboszczem tej parafii, od początku istnienia do 1957 r. To był naprawdę długi czas” – stwierdził biskup. Kolejnym proboszczem był ks. William Flaskowski, który pełnił posługę w latach 1957-1979. Po nim probostwo przejął ks. prałat Tomasz Obarowski i pełnił je w latach1979-1988. Później proboszczem został ks. Józef Niemczyk, którego posługa przypadła na lata 1988-1993. Przez dwa ostatnie lata – w związku z jego chorobą – jako administrator pomagał mu ks. prałat Tomasz Michalski. W 1993 r. proboszczem został ks. prałat Piotr Żendzian, który pełnił tę funkcję przez siedem lat. Po nim na kolejne dwa lata, czyli do 2002 roku, administratorem mianowano ks. Witolda Mroziewskiego, obecnego biskupa pomocniczego w diecezji brooklyńskiej, który w 2002 został proboszczem i pełnił tę posługę do 2013 r. Po jego odejściu do parafii św. Krzyża na Maspeth obowiązki proboszcza przejął i do dzisiaj je pełni ks. Janusz Dymek.

Bp Witold Mroziewski był głównym celebransem jubileuszowej mszy św. Towarzyszył mu m.in. ks. Janusz Dymek (z tyłu). proboszcz parafii Matki Boskiej Częstochowskiej i św. Kazimierza / Foto: WOJTEK MAŚLANKA/NOWY DZIENNIK

„Widzimy, że kto inny siał, kto inny podlewał, ktoś inny dbał o wzrost, a jeszcze ktoś inny zbiera plony pracy, która trwała i trwa przez pokolenia” – puentował celebrans. Wspomniał też o wikariuszach, których kiedyś było kilku, a obecnie jest tylko jeden, a także o siostrach zakonnych.

„W naszym konwencie mieszkała założycielka zgromadzenia sióstr nazaretanek, siostra Siedliska. One dbały o edukację dzieci i młodzieży, dbały o szkołę, która była ewenementem na skalę amerykańską, gdyż lekcje codziennie były prowadzone w języku polskim, co było akceptowane przez amerykański Wydział Oświaty” – wyjaśniał kapłan.

W swoim kazaniu wspominał także o różnych stowarzyszeniach zarówno religijnych, jak i społecznych, działających przy kościele i jednoczących parafian, a także o harcerstwie i chórach.

„Oby ta parafia jak najdłużej żyła, rozwijała się i była domem miłości i piękna dla kolejnych pokoleń, czego z serca sobie i wam wszystkim życzę” – w ten sposób bp Witold Mroziewski zakończył kazanie.

W jubileuszowych uroczystościach wzięło udział wielu uczniów Polskiej Szkoły Dokształcającej działającej przy parafii Matki Boskiej Częstochowskiej i św. Kazimierza / Foto: WOJTEK MAŚLANKA/NOWY DZIENNIK

SZTANDAR SZKOLNY

Jubileuszowa msza św. była też świetną okazją do zaprezentowania i poświęcenia nowego sztandaru Polskiej Szkoły Dokształcającej działającej przy parafii Matki Boskiej Częstochowskiej i św. Kazimierza na południowym Brooklynie. Został on ufundowany przez społeczność szkolną z myślą o wspólnocie parafialnej. Pomysł ten powstał w czasie przygotowań do obchodów 10-lecia tej polonijnej pacówki oświatowej, która również posiada swój szkolny sztandar. Ten nowy – jak wyjaśnił ks. Janusz Dymek – w czasie wszystkich nadchodzących uroczystości kościelnych zastąpi chorągiew z wizerunkiem Matki Boskiej Częstochowskiej ufundowaną w 1952 roku przez The Catholic Ladies Guild, która z racji swego wieku i stanu technicznego trafi do parafialnego archiwum. Wszyscy uczestnicy mszy św. mogli go dokładnie obejrzeć nowy sztandar, bowiem szkolny poczet wniósł go na środek kościoła i zaprezentował z każdej strony. Poświęcenia sztandaru dokonał bp Witold Mroziewski, natomiast o znaczeniu umieszczonych na nim wizerunków i elementów opowiedziała dyrektorka szkoły Małgorzata Czajkowska wraz z jedną z uczennic.

„Jest czymś wyjątkowym i szczególnym. Łączy tradycje polskiego narodu i małej ojczyzny, jaką jest nasza szkoła i parafia” – podkreśliła pani Małgorzata. Na awersie sztandaru znajduje się wizerunek Najświętszej Marii Panny z Dzieciątkiem na ręku, które w lewej ręce trzyma księgę, a prawą unosi ku górze w geście błogosławieństwa. Z kolei prawa ręka Maryi spoczywa na piersi wskazując na syna – zbawiciela świata.

Podczas jubileuszowej mszy zaprezentowano nowy sztandar Polskiej Szkoły Dokształcającej działającej przy parafii Matki Boskiej Częstochowskiej i św. Kazimierza / Foto: WOJTEK MAŚLANKA/NOWY DZIENNIK

„Czerwień szat symbolizuje przede wszystkim boską i królewską godność Jezusa, a także cierpienie jego ludzkiej natury. Jezus jest Bogiem zrodzonym z Maryi, co zostało wyrażone przez purpurowy kolor podszewki jej płaszcza. Ciemny granat płaszcza Maryi jest znakiem życia bożego – objaśniała dyrektorka szkoły. – Dominującym elementem są złote aureole wokół głowy Matki Bożej i Jezusa, to symbole Boga Ojca” – dodała Małgorzata Czajkowska.

Na tej stronie sztandaru widnieje także napis: Parafia Matki Boskiej Częstochowskiej i Świętego Kazimierza. Brooklyn, Nowy Jork 2021. Natomiast jego awers przedstawia monogram Maryi, pod którymi umieszczona jest złota róża, oznaczająca w chrześcijaństwie miłość Maryi do Boga i ludzi. Widnieją tam także słowa: „Matko Boska módl się za nami”.

Nowy sztandar szkolny został wykonany w Polsce w Studiu Haftu Artystycznego w Tarnobrzegu. Przy okazji jego poświęcenia dyrektorka szkoły złożyła podziękowania Katarzynie Solarz, która dzięki uprzejmości Polskich Linii Lotniczych LOT przywiozła go do Nowego Jorku.

Poświęcenia nowego szkolnego sztandaru dokonał bp Witold Mroziewski / Foto: WOJTEK MAŚLANKA/NOWY DZIENNIK

Słów wdzięczności podczas tej uroczystości było więcej. Na zakończenie uroczystej mszy św. wyraził je m.in. ks. Janusz Dymek, proboszcz parafii Matki Boskiej Częstochowskiej i św. Kazimierza, kierując je w stronę wszystkich osób, które w sposób szczególny przyczyniły się do jubileuszowej uroczystości, oraz do tych, którzy wzięli w niej udział.

Podziękowania skierował do bp. Witolda Mroziewskiego, oraz ordynariusza brooklyńskiego bp. Roberta Brennana, który w związku ze swoimi obowiązkami nie mógł osobiście uczestniczyć w tej mszy św., ale przesłał specjalny list. Słowa wdzięczności wyraził też w stronę księży koncelebrujących jubileuszowe nabożeństwo oraz gości. Wśród nich – prócz wymienionych wcześniej – byli m.in.: wicekonsul Anna Wańczyk, członkowie nowojorskiego Koła Przyjaciół Fundacji Jana Pawła II z prezesem Mieczysławem Pająkiem na czele, Zbigniew Solarz z Rady Dyrektorów Centrum Polsko-Słowiańskiego, Maria i Zygmunt Bielscy – reprezentujący ZHP, tegoroczna marszałek z południowego Brooklynu Małgorzata Zabłocka wraz z Junior Miss tego kontyngentu Mayą Kłosowiak.

W jubileuszowej mszy św. uczestnczyło wielu wiernych i gości. W pierwszej ławce siedzi m.in. wicekonsul Anna Wańczyk (pierwsza z lewej) oraz członkowie nowojorskiego Koła Przyjaciół Fundacji Jana Pawła II na czele z prezesem Mieczysławem Pająkiem (drugi z lewej) / Foto: WOJTEK MAŚLANKA/NOWY DZIENNIK

Z kolei podziękowania do proboszcza ks. Janusza Dymka skierował bp Witold Mroziewski, który jako były wikariusz, administrator i proboszcz parafii Matki Boskiej Częstochowskiej i św. Kazimierza czuł się wśród ludzi zebranych w kościele jak u siebie w domu. Mimo upływu czasu doskonale zna wielu wiernych i ciągle ich rozpoznaje.

„Uśmiechy, jakie były przed 30 laty, są takie i dzisiaj, fryzury, mimo że troszeczkę przyprószone, są takie jak kiedyś. Tacy jesteście, tacy byliście i tacy będziecie. Zostańcie więc tą widzialną częścią wspólnoty Matki Boskiej Częstochowskiej i św. Kazimierza, częścią, która kocha to miejsce, bo bez miłości tego miejsca nie byłoby tej wspólnoty i nie byłoby tego, co mamy, co posiadamy i z czego wszyscy możemy być dumni. Bądźmy dumni, że tu jesteśmy i najważniejsze… bądźmy” – podkreślił celebrans jubileuszowej uroczystości. Na zakończenie mszy św. odśpiewano religijno-patriotyczne pieśni: „Boże coś Polskę”, „God Bless America” oraz „Nie rzucim Chryste świątyń twych”.

Ksiądz Janusz Dymek, proboszcz parafii Matki Boskiej Częstochowskiej i św. Kazimierza, podziękował wszystkim za udział w tym wyjątkowym nabożeństwie / Foto: WOJTEK MAŚLANKA/NOWY DZIENNIK

RYS HISTORYCZNY

Parafia Matki Bożej Częstochowskiej została utworzona w 1896 roku, a jej pierwszym administratorem, a później proboszczem był ks. Bolesław Puchalski. W styczniu 1904 roku wybuchł pożar i mały, drewniany kościółek doszczętnie spłonął. Wówczas nabożeństwa odbywały się w wynajętej sali znajdującej się przy Czwartej Alei na Brooklynie. Ks. Bolesław Puchalski natychmiast przystąpił do budowy nowej świątyni, którą jest obecny kościół znajdujący się przy 24. Ulicy.

Kamień węgielny poświęcił i wbudował w fundamenty bp Charles McDonnell, co miało miejsce 16 lipca 1904 r. Budowę nowej świątyni zakończono w iście „amerykańskim tempie”, bowiem kilka miesięcy później, 18 grudnia, kościół został poświęcony przez bp. Charlesa McDonnella i oddany do użytku. Neogotycka świątynia może pomieścić ponad tysiąc wiernych. Od początku istnienia na wieży kościelnej zawieszone są trzy dzwony: Bolesława, Wojciecha i Stanisława. Ołtarz główny kościoła oraz znajdujący się w nim obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, który podarowali ojcowie paulini z Jasnej Góry w Częstochowie, sprowadził z Polski ks. Bolesław Puchalski.

Wewnątrz świątyni jest wiele polskich akcentów, a także nazwisk fundatorów elementów wystroju kościoła, m.in.: witraży, ławek czy też gipsowych płaskorzeźb ze stacjami Drogi Krzyżowej. Pod emporą z lewej strony znajduje się drewniana płaskorzeźba upamiętniająca św. Maksymiliana Marię Kolbego, która została tam zainstalowana w 1982 r., w drugą rocznicę jego kanonizacji.

Z kolei przy prawym bocznym ołtarzu znajduje się mosiężna płaskorzeźba św. Jana Pawła II, która została postawiona na dwutysiąclecie chrześcijaństwa. W ten sposób upamiętniono Wielki Jubileusz Roku 2000 w drugie milenium przyjścia Chrystusa na świat. Płaskorzeźba została odsłonięta przez arcybiskupa Sławoja Leszka Głódzia. W świątyni znajdują się również relikwie Ojca Świętego Jana Pawła II, które zostały tam wprowadzone w grudniu 2012 roku. Z kolei w ogrodzie obok kościoła stoi pomnik upamiętniający polskiego papieża.

Przy parafii Matki Bożej Częstochowskiej i św. Kazimierza na Brooklynie od 27 czerwca 2001 roku działa Polska Szkoła Dokształcająca. W przedsionku świątyni zainstalowana jest również marmurowa tablica dedykowana parafianom biorącym udział w pierwszej wojnie światowej. Została tam zamontowana w 1928 r. Obowiązująca obecnie nazwa – parafia Matki Bożej Częstochowskiej i św. Kazimierza – funkcjonuje od 1980 r., kiedy to nastąpiło połączenie dwóch niezależnych parafii – Matki Bożej Częstochowskiej oraz św. Kazimierza. Ta druga (nosząca imię polskiego świętego) istniała od 1875 r. i była pierwszym polskim kościołem na Brooklynie, któremu w związku z małą liczbą wiernych groziła likwidacja. Dlatego też obie polskie parafie postanowiono połączyć.

Kościół parafii Matki Boskiej Częstochowskiej i św. Kazimierza na południowym Brooklynie został wybudowany w 1904 roku / Foto: WOJTEK MAŚLANKA/NOWY DZIENNIK

Podobne artykuły

NAJCZĘŚCIEJ CZYTANE

CO GDZIE KIEDY