W niedzielne popołudnie, 4 grudnia 2022 roku, w Konsulacie Generalnym Rzeczypospolitej Polskiej w Nowym Jorku (najpiękniejszej rezydencji na Manhattanie w dzielnicy Murray Hill, wybudowanej w stylu Beaux-Arts), odbyła się po raz czwarty wystawa szopek krakowskich.
Elżbieta Popławska
Przez kilka godzin, w otoczeniu bardzo interesujących i pięknie zdobionych szopek o architekturze nawiązującej do zabytków Krakowa, wszyscy obecni mieli możliwość odbycia magicznej podróży do Królewskiego Miasta, jakim przed wiekami był Kraków. Konsul generalny RP Adrian Kubicki objął honorowym patronatem czwartą edycję krajowego Konkursu Szopek Krakowskich 2022 roku.
„Z wielką chęcią po raz kolejny wesprę inicjatywę skutecznie, podtrzymując na terenie Stanów Zjednoczonych przepiekną polską tradycję uznaną przez UNESCO za Dziedzictwo Światowej Kultury. Jestem pełen wielkiego szacunku dla Fundacji Nowodworski za chęć podtrzymywania i kultywowania budowy szopek bożonarodzeniowych, które są ważnym symbolem i cennym elementem polskiej kultury. Państwa inicjatywa pozwala na integrację środowiska polonijnego, zaś w szczególności dzieci i młodzieży, jako że rozwija ich kreatywność, pasje i zdolności artystyczne” – podkreślił konsul Adrian Kubicki.
Przybyło wielu zainteresowanych. Najliczniejszą grupę stanowili najmłodsi twórcy szopek z rodzicami, ale też nauczyciele i dyrektorzy polonijnych szkół. W głównej sali konsulatu rozświetlona choinka nadawała blasku wyróżnionym rysunkom i misternie wykonanym szopkom.
Pomysłodawcą i organizatorem Konkursu Szopek Krakowskich jest Jerzy Leśniak – architekt, dyrektor wykonawczy Nowodworski Fundation. Nic, absolutnie nic, nie dzieje się bez przyczyny. O idei zorganizowania konkursu opowiedział sam pomysłodawca. Z dużym sentymentem przywołał wspomnienia jednych z pierwszych w swoim życiu Świąt Bożego Narodzenia, kiedy to pod choinkę od swojego ojca, górala z Sidziny pod Babią Górą, otrzymałwłasnoręcznie wykonaną szopkę. Była ona wykonana z drewna i sklejek. Przetrwała do dzisiaj. Motywy wzornicze tej szopki wywodziły się z góralszczyzny. Dwie wieże były wycinane we wzory parzenic (po góralsku – cyfr ) i rozet, a sama stajenka wykonana była z małych drewienek na wzór „płazów”, z których budowało się chaty góralskie.
W roku 2019 pan Jerzy Leśniak pełnił funkcję prezesa Fundacji Nowodworskiego i pod jej patronatem udało się zorganizować pierwszy Konkurs Szkopek Krakowskich. Kinga Leśniak, dyrektor artystyczny fundacji, przeprowadziła ekspresowe warszaty szopkarskie dla całej Polskiej Szkoły w Yonkers. Podczas dwóch sesji dzieci wykonały pierwsze, dość proste, ale urokliwe szopki. I tak to się zaczęło. W kolejnych latach rozszerzył się zasięg uczestników i konkurencji przybyło.
W 2020 roku, na wniosek pani Haliny Sibik z Polskiej Szkoły w Garfield, NJ regulamin Konkursu Szopek Krakowskich poszerzono o nową kategorię 2D, czyli dwuwymiarową w technice rysunku, malarstwa, pasteli i technik mieszanych.
W tym roku w Konkursie Szopek Krakowskich wzięło udział ponad 110 uczestników i wpłynęło 47 prac. Komisja Sędziowska zakończyła ocenę konkursowych prac 28 listopada.
Szopki Krakowskie edycja 2022 – wyniki
Komisja Sędziowska, która oceniała szopki, pracowała w składzie: Janusz Skowron – przewodniczący, artysta malarz, Zosia Żeleska-Bobrowski – fotografik, Marian Żak – przewodniczący Rady Dyrektorów Centrum Polsko-Słowiańskiego i NYDAI, Daniel Andrejczuk – prezes Nowodworski Foundation, Grzegorz Worwa – dziennikarz, kurator konkursu.
Gości powitał Jerzy Leśniak i Adrian Kubicki – konsul generalny RP, który na tę uroczystość przybył ze swoją starszą córką Laurą. Konsul, witając gości, powrócił do historii. Wspomniał m.in. św. Franciszka z Asyżu, który w 1223 roku zorganizował pierwszą na świecie żywą szopkę. Potem przewodniczący Komisji Sędziowskiej ogłosił wyniki konkursu.
W kategorii szopki w wykonaniu pojedynczego autora/autorki nagrody otrzymali:
• pierwszą nagrodę – Jolanta Kret z Garfield, NJ
• drugą nagrodę – Alicja Czajkowski, absolwentka Polskiej Szkoły M.B. Częstochowskiej i św. Kazimierza na Brooklynie, NY
• trzecia nagrodę – Amelia Góra z Brooklynu.
W kategorii szopki w wykonaniu grupowym, w tym rodzinne i grupy klasowe, nagrody otrzymali:
• pierwszą nagrodę – rodzina Dworakowskich (Jarosław, Elżbieta i Adam z Yonkers /Bronx)
• drugą nagrodę otrzymała Dominika Zaborowska; praca oryginalnie została wykonana w 1991 roku. Odnowiona i zmodyfikowana została w 2022 roku przez Karolinę i Ewę Pazdrak z New Britain, CT.
• trzecia nagroda trafiła do grupy klasowej w składzie: Liliana Sus oraz Oliver i Jakub Regent z Polskiej Szkoły im. Janusza Korczaka, Providence, RI.
W kategorii 2D rysunek, malarstwo, collage dwie pierwsze nagrody równorzędne przyznano:
• Helence Grinienko ze Szkoły Kultury i Języka Polskiego im. św. Stanisława Kostki w Garfield, NJ
• Kaji Szpenelewskiej z Polskiej Szkoły św. Cyryla i Metodego na Brooklynie, NY.
• drugą nagrodę otrzymała Martina Wraga ze Szkoły Kultury i Języka Polskiego im. św. Stanisława Kostki w Garfield, NJ
• Trzecią nagrodę przyznano Marii Osenkowskiej ze Szkoły Kultury i Języka Polskiego im. św. Stanisława Kostki w Garfield, NJ.
Specjalna Nagroda została ufundowana przez Jerzego Leśniaka, organizatora konkursu, za ciekawą kolorystykę i innowacyjne lalki. Nagrodę otrzymali Julia Dołęgiewicz wraz z Natalią, Martą i Łukaszem z Polskiej Szkoły Dokształcającej św. Faustyny w Ozon Park, NY.
Wszyscy nagrodzeni i wyróżnieni otrzymali dyplomy i nagrody, a także broszurę o historii szopek krakowskich i konkursie w Stanach Zjednoczonych, którą opracowała Kinga Leśniak. Zdjęcia zamieszczone w tej broszurze są autorstwa Zosi Żeleskiej-Bobrowski oraz Kingi i Jerzego Leśniaków.
Konkursowe spotkanie uświetnił występ Małgorzaty Kellis –polsko-amerykańskiej sopranistki o międzynarodowej sławie, a akompaniował jej na fortepianie znany polonijny pianista Nicholas Kaponyas. Pani Małgorzata z wyjątkowo ciekawą interpretacją zaśpiewała dla dzieci m.in. „O Panu Tralalińskim” – tekst Juliana Tuwima do muzyki Witolda Lutosławskiego. Po wspaniałym występie artystów, pani Małgorzata poprowadziła wspólne śpiewanie kolęd. Każdy uczestnik koncertu otrzymał wydrukowane kolędy i mógł je śpiewać wraz z artystką.
Niespodziewanym zakończeniem części artystycznej była operowa prezentacja przez Małgorzatę Kellis kolędy „Gdy śliczna Panna”, ale przy… akompaniamencie na fortepianie konsula generalnego Adriana Kubickiego.
Po występie w sali jadalnej podano ciepły posiłek, owoce, słodkości i trunki. Było radośnie, świąteczny nastrój udzielił się najmłodszym i najstraszym uczestnikom spotkania. Wszyscy wszystkim składali życzenia i fotografowali się z najpięknieszymi krakowskimi szopkami.
Przedstawiciele Nowodworski Foundation podziękowali sponsorom i współpracownikom za donacje i wspieranie polskich tradycji. Sponsorami wydarzenia byli: Konsulat Generalny RP w Nowym Jorku, Polsko-Słowiańska Federalna Unia Kredytowa, Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej w Ameryce oraz osoby prywatne.