Fundacja Kościuszkowska złożyła hołd polskiej muzyce

Aleksandra Słabisz

“Częścią misji Fundacji Kościuszkowskiej jest promocja kultury polskiej. Stąd tegoroczny bal poświęciliśmy polskiej muzyce oraz ludziom, którzy mieli ogromny wkład w promocję polskiej muzyki oraz muzyki wykonywanej przez Polaków – powiedział “Nowemu Dziennikowi” Marek Skulimowski, prezes i dyrektor wykonawczy Fundacji Kościuszkowskiej. – Pani Urszula Dudziak mieszkała przez wiele lat w USA, jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych wokalistek jazzowych na świecie. Jesteśmy dumni z tego, że jest Polką. Była naszym pierwszym wyborem. Trudno pokrótce opisać wkład Waldemara Dąbrowskiego w promocję kultury polskiej na świecie. Tutaj znamy go przez pryzmat tego, że razem organizowaliśmy wspaniały koncert w Carnegie Hall na 100-lecie odzyskania niepodległości przez Polskę, ale jego wkład w promocję kultury polskiej na świecie, przez działalność Teatru Wielkiego – Opery Narodowej, i nie tylko, jest nieoceniony”.

Urszula Dudziak i Waldemar Dąbrowski odebrali nagrody Fundacji Kościuszkowskiej podczas balu, który odbył się w sobotę, 22 kwietnia, w prestiżowym hotelu The Plaza na Manhattanie. Dołączyli do długiej listy laureatów Medalu Uznania (Medal of Recognition) Fundacji Kościuszkowskiej, nagrodzonych na przestrzeni lat za zasługi na rzecz polskiej kultury, sztuki, nauki i kraju. Na liście tej znaleźli się m.in. były prezydent Polski i laureat Nagrody Nobla Lech Wałęsa, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki teoretycznej prof. Jan Wilczek, był sekretarz obrony USA Chuck Hagel czy Agnieszka Holland, światowej sławy reżyser filmowa.

Waldemar Dąbrowski wyraził wdzięczność dla Fundacji Kościuszkowskiej i wszystkich którzy ją wspierają, za dostrzeganie i promocję polskich talentów. “Chapeau bas” – powiedział. 

Rolę polskich twórców muzyki na świecie, na przestrzeni dziesięcioleci, podkreślił też w swoim wystąpieniu prezes Rady Powierniczej Fundacji Kościuszkowskiej Alex Storożyński, wymieniając nazwiska artystów, którzy zapisali się na kartach historii, takich jak Ignacy Jan Paderewski, którego talent doceniany był w całych Stanach Zjednoczonych, Artur Rubinstein, Stanisław Sojka, Mariusz Kwiecień czy Piotr Beczała, których często można usłyszeć w nowojorskiej Metropolitan Opera. “Język polski jest językiem wolności i miłości. To język muzyki. Dlatego dzisiaj świętujemy legendy polskiej muzyki” – podkreślił Storożyński. 

FUNDUSZ DLA UKRAINY

Podczas balu uwagę poświęcono też Ukrainie, od ponad roku broniącej się przed atakami Rosji. Fundacja Kościuszkowska wiedzie prym wśród organizacji polsko-amerykańskich wspierających uchodźców z Ukrainy. Od początku wojny zebrała ponad 1,7 miliona dolarów na ten cel, w tym 300 tysięcy dol. tylko podczas balu, który odbył się rok temu. Na początku zebrane środki zostały przeznaczone na podstawową pomoc uchodźcom, którzy szukali schronienia w Polsce. Potem Fundacja Kościuszkowska uruchomiła programy adresowane do naukowców, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji. “Ustanowiliśmy 50 stypendiów, po 10 tysięcy zł każdy, dla ukraińskich naukowców, którzy znaleźli się w Polsce bez środków do życia; 15 grantów po 5 tys. złotych dla artystów” – wylicza dyrektor wykonawczy, dodając, że niedługo fundacja będzie anonsować 5 laureatów nagrody w wysokości 30 tys. dolarów w dziedzinach biomedycznych.

Od maja ub.r. Fundacja Kościuszkowska współpracuje z Fundacją SOK, która obecnie szkoli polskich nauczycieli pod kątem nauki języka polskiego jako obcego. Od początku wojny nowojorska fundacja wspiera również działania Fundacji Folkowisko, która dostarcza jedzenie i środki medyczne do miast ukraińskich, a teraz organizuje też szkolenia dla ukraińskich nauczycieli w celu poradzenia sobie z traumą wśród dzieci. “W okresie zimowym, gdy Rosjanie bombardowali infrastrukturę, kupiliśmy generatory dla kilku szkół w regionie lwowskim, jak również dla Centrum Medycznego i Szpitala w Mościskach. Pomogliśmy odnowić i przygotować Centrum Medyczne w Nachaczewie, niedaleko Jaworowa. Wspomogliśmy drobniejszymi urządzeniami szpital w Jaworowie” – dodaje dyr. Skulimowski.

Część funduszy przeznaczona została na Flying University (Latający Uniwersytet), czyli zajęcia w różnych dziedzinach dla studentów ukraińskich z najlepszymi wykładowcami ze Stanów. “Już ponad 130 studentów wzięło udział tych zajęciach prowadzonych online. Teraz przygotowujemy kolejną edycję” – mówi dyr. Skulimowski, dodając, że Fundusz dla Ukrainy można wspierać cały czas wpłacając datki. “Nadal pamiętamy o naszych przyjaciołach w Ukrainie, którzy są w trudnej sytuacji. Jeśli ktoś ma życzenie, to może zadedykować wpłaty na ten cel albo na ogólny fundusz fundacji, abyśmy mogli kontynuować działalność, którą prowadzimy od 100 lat” – dodaje. 

1,6 MLN DOLARÓW NA STYPENDIA I GRANTY

Tradycja balu Fundacji Kościuszkowskiej sięga 1928 roku i bankietu na cześć Ignacego Jana Paderewskiego, słynnego pianisty, kompozytora, polityka i działacza rzecz niepodległości Polski. W tegorocznym, 86. balu wzięli udział przedstawiciele licznych organizacji polonijnych, ale też m.in. gość z Polski, senator Jerzy Fedorowicz, oraz Peter Gelb, dyrektor generalny nowojorskiej Metropolitan Opera. 

Doroczne bale to największe wydarzenia służące zbiórkom funduszy przez tę organizację, która od ponad 100 lat promuje polską kulturę, naukę i sztukę, ale również od lat 70. wspiera polskich oraz amerykańskich artystów, studentów i naukowców. W ubiegłym roku fundacja rozdała rekordową sumę 1,6 miliona dol. na stypendia i granty. “Mieliśmy dobry rok, pod każdym względem. Stąd podnieśliśmy stawki stypendiów i wsparliśmy sporą grupę naukowców zarówno tych w Stanach Zjednoczonych, jak i polskich naukowców przyjeżdżających do USA, a było ich dokładnie 44” – powiedział prezes Skulimowski. Fundacja Kościuszkowska przeznaczyła blisko 700 tysięcy dolarów na Exchange Program to the U.S., z którego korzystają polscy naukowcy przyjeżdżający na krótkie pobyty naukowe do Ameryki. Ponad 400 tysięcy dol. przekazano na wsparcie studentów amerykańskich polskiego pochodzenia w Stanach Zjednoczonych. “Każdy z nich to bardzo ciekawa postać. Reprezentują różne dziedziny: nauki medyczne, humanistyczne, społeczne i ścisłe. Fakt, że zakwalifikowali się do naszego stypendium, oznacza, że to, co robią, ma ogromną przyszłość” – podkreślił Marek Skulimowski.

Wśród stypendystów Fundacji Kościuszkowskiej są tak znane osobistości, jak m.in. prof. Leszek Balcerowicz, ambasador Mark Brzeziński, artysta malarz Jan Dobkowski, reżyser Juliusz Machulski, prof. Piotr Wilczek – były ambasador RP w USA, prof. Norman Davies czy artysta Franciszek Starowieyski. 

Fundacja Kościuszkowska powstała w 1925 r. z inicjatywy Stefana Mierzwy. Jej główna siedziba znajduje się przy East 65th Street na Manhattanie, ale ma oddziały m.in. w Waszyngtonie i Warszawie. Swoim programem internetowym, w ramach którego prowadzone są spotkania z naukowcami i artystami, dociera do odbiorców na całym świecie. Więcej o Fundacji Kościuszkowskiej na stronie: www.thekf.org.

•

Urszula Dudziak to światowej sławy polska wokalistka i kompozytorka jazzowa, należąca do czołówki muzyków jazzowych na świecie. Artystka dysponuje niezwykłą skalą głosu; porównywano ją do Ymy Sumac, peruwiańskiej śpiewaczki, mającej skalę 5-oktawową. Swoboda i perfekcja intonacji oraz technika wokalna zyskały jej opinię artystki oryginalnej i kreatywnej. Znana jest ze stosowania klasycznej techniki wokalnej zwanej „scatem”. Jest mistrzynią tego, popularnego w jazzie, sposobu śpiewania, polegającego na naśladownictwie dźwięków instrumentów. Przez prawie 30 lat artystka mieszkała w Nowym Jorku, po czym powróciła na stałe do Polski. Występowała i nagrywała wspólnie z takimi znakomitościami, jak: Krzysztof Komeda, Bobby McFerrin, Herbie Hancock, Michael Broker, Dee Dee Bridgewater, Nina Simone, Sting i wielu innych. Na swoim koncie ma ponad 50 albumów. Koncertowała niemalże we wszystkich krajach Europy, Azji i obu Ameryk, w tym w słynnej nowojorskiej Carnegie Hall oraz podczas Newport Jazz Festival.

W 1972 roku prestiżowy amerykański magazyn „Down Beat” przyznał jej albumowi „Newborn Light” maksymalną ocenę pięciu gwiazdek. W 1979  „Los Angeles Times” mianował Urszulę Dudziak Piosenkarką Roku. Jej utwór „Papaya” stał się światowym hitem. Na 45. Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu w 2008 r. przyznano jej tytuł „Artysta bez granic”. Została uhonorowana brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2005) oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2009). W 2016 r. Organizacja Narodów Zjednoczonych UNESCO wyróżniła ją tytułem „Artysty dla Pokoju”. W 2017 r. wokalistka odebrała Fryderyka w kategorii „muzyka jazzowa” za całokształt twórczości.

•

Waldemar Dąbrowski – dyrektor Teatru Wielkiego – Opery Narodowej, animator kultury. Działalność kulturową zaczynał w latach 70. XX w. prowadząc kultowy klub studencki Riviera-Remont. W 1982 r. objął wraz z Jerzym Grzegorzewskim dyrekcję Centrum Sztuki Studio w Warszawie, wiodącej instytucji kultury tamtego czasu; był producentem ponad 70 spektakli Studio, odbył z teatrem liczne tournée po świecie, prezentując jego przedstawienia na najważniejszych festiwalach. Wraz z Franciszkiem Wybrańczykiem stworzył w 1984 r. orkiestrę Sinfonia Varsovia, która pod dyrekcją muzyczną sir Yehudi Menuhina błyskawicznie stała się jednym z czołowych polskich zespołów.

W 1990 r. Waldemar Dąbrowski został wiceministrem kultury oraz szefem Komitetu Kinematografii, przeprowadzając gruntowną reformę polskiej produkcji filmowej. W latach 1998-2002, jako dyrektor Teatru Wielkiego – Opery Narodowej, wprowadził na scenę m.in. legendarny już dziś spektakl „Madame Butterfly” w reżyserii Mariusza Trelińskiego. Był spiritus movens zwieńczenia frontonu gmachu teatru Kwadrygą Apollińską, zgodnie z pierwotnym projektem Antonio Corazziego z początków XIX w. 

W latach 2002-2005 jako minister kultury stworzył m.in. system finansowania inwestycji infrastrukturalnych w kulturze ze środków europejskich i Funduszu Norweskiego, co zaowocowało ponad 700 zrealizowanymi projektami w całym kraju. Powołał do życia m.in. Polski Instytut Sztuki Filmowej, Instytut Książki, Instytut Teatralny, Instytut Sztuki Audiowizualnej, uformował także Narodowy Instytut Fryderyka Chopina, jedną z czołowych dziś instytucji w kraju, której misją jest pielęgnowanie i promowanie polskiego dziedzictwa kulturowego. Jako Przewodniczący Komitetu Obchodów Roku Chopinowskiego 2010 koordynował działania w Polsce i na świecie, obejmujące kilkaset wydarzeń artystycznych, wystaw, wydawnictw i projektów edukacyjnych.

Od 2008 r. jest ponownie dyrektorem Teatru Wielkiego – Opery Narodowej. Za jego kadencji instytucja nominowana została do prestiżowej nagrody International Opera Awards w kategorii „najlepszy teatr operowy”. Jest laureatem wielu nagród, wyróżnień i odznaczeń państwowych.