Ekspert: Turecki przemysł zbrojeniowy z zainteresowaniem patrzy na Polskę

Turecki przemysł zbrojeniowy jest zainteresowany współpracą z Polską, która obejmowałaby nie tylko sprzedaż uzbrojenia, ale też koprodukcję – powiedział w środę PAP Karol Wasilewski z Ośrodka Studiów Wschodnich (OSW).

Premier Donald Tusk udał się w środę z dwudniową wizytą do Ankary, gdzie z prezydentem Recepem Tayyipem Erdoganem rozmawia m.in. o Ukrainie i bezpieczeństwie.

Z punktu widzenia Ankary wizyta premiera Tuska w Turcji jest istotnym wydarzeniem – podkreślił Wasilewski. Jak ocenił, Turcy są zainteresowani rozwojem szerokiej współpracy z Polską: nie tylko wokół bezpieczeństwa, ale też gospodarki, polityki i spraw społeczno-kulturalnych.

Odnosząc się do współpracy w dziedzinie obronności, rozmówca PAP zaznaczył, że Polska od dawna budziła zainteresowanie tureckiego przemysłu zbrojeniowego. „Na przestrzeni ostatniej dekady toczone były na ten temat różnego rodzaju rozmowy. Perłą w koronie współpracy jest zakup przez Polskę tureckich dronów w 2021 roku” – podkreślił ekspert.

Teraz prowadzone są rozmowy na temat możliwości rozwinięcia tej współpracy. „Turecki przemysł zbrojeniowy chciałby partycypować także w tym, co dostrzega w Polsce, tj. w rozbudowie sił zbrojnych i zwiększaniu środków na obronność. Mówi się często o perspektywie współprodukcji amunicji. Turecki przemysł jest też zainteresowany innymi elementami, np. systemami walki radioelektronicznej oraz sytuacją bezpieczeństwa na Bałtyku” – wyliczył.

Strona turecka jest otwarta nie tylko na sprzedaż uzbrojenia, ale też na koprodukcję. Przemysł liczy na to, że taka współpraca pozwoliłaby mu przezwyciężyć dwie bolączki: dostęp do najbardziej zaawansowanych technologii i do software’u.

„Turcja co do zasady chciałaby wzmocnienia relacji i współpracy w sektorze obronnym z państwami europejskimi” – powiedział Wasilewski. Tureccy decydenci sygnalizują, że jest taka możliwość i wola, „ale UE brakuje wizji stosunków z Turcją, która mogłaby spowodować, że współpraca w sektorze obronnym nabrałaby wymiaru strategicznego”.

Dlatego – wyjaśnił – Turcy mówią o koncepcji współpracy z wybranymi krajami europejskimi: oprócz Polski, to Portugalia, Hiszpania, Włochy i kraje bałtyckie.

„Turcja jest ważnym aktorem regionalnym, sygnalizuje swoją gotowość do wsparcia bezpieczeństwa Europy. Sygnalizuje też – co wzbudziło największe zdumienie w ostatnich tygodniach – że w razie rozpadu NATO chciałaby być częścią europejskiej struktury bezpieczeństwa” – podkreślił kierownik zespołu Turcji, Kaukazu i Azji Centralnej w OSW.

W ocenie rozmówcy PAP, państwa europejskie najpierw powinny zastanowić się, jak odpowiedzieć na presję ze strony prezydenta USA Donalda Trumpa i na czym miałaby polegać europejska struktura bezpieczeństwa. Następnie mogłyby się zająć szukaniem miejsca dla Turcji.

„Natomiast Turcja sądzi, że powinna być priorytetem, tzn., że już teraz UE powinna przedstawić ofertę pełnego pakietu współpracy między UE i Turcją” – dodał.

To – w opinii eksperta OSW – będzie „bardzo trudne, bo Turcja zwłaszcza w latach 2016-2020 robiła w swojej polityce zagranicznej i bezpieczeństwa bardzo dużo, by zniechęcić do siebie część państw członkowskich”. „Niechęć niektórych państw trwa do dziś: chodzi przede wszystkim o Grecję i Cypr” – dodał. Niektóre kraje, np. Francja, postrzegają też państwo tureckie jako konkurenta w dziedzinie przemysłu zbrojeniowego.

„Ze względu na te trudności ciężko wyobrazić sobie, byśmy za jakiś czas cieszyli się powstaniem ustrukturyzowanej, strategicznej, obejmującej różne płaszczyzny współpracy unijno-tureckiej” – podsumował Wasilewski.

Natalia Dziurdzińska (PAP)

ndz/ mal/ amac/