Fed zarządza największą gospodarką świata o PKB 25,5 bln USD (2023), kontrolując 30% światowego systemu finansowego. Jego decyzje monetarne bezpośrednio wpływają na globalne przepływy kapitału, przekraczające 6,6 bln USD dziennie na rynku forex. W 2023 roku podwyżki stóp Fed do 5,5% spowodowały umocnienie dolara o 15% wobec koszyka głównych walut. Analizując obecne dane makroekonomiczne i kurs dolara prognozy, zbadamy wpływ polityki Fed na światowe rynki finansowe w najbliższych miesiącach.
Fed utrzymuje obecnie stopy procentowe na poziomie 5,25-5,50%, co jest najwyższym poziomem od 2001 roku. Ta restrykcyjna polityka monetarna ma na celu walkę z inflacją, która mimo spadku nadal utrzymuje się powyżej celu 2%.
Wysokie stopy procentowe w USA mają znaczące konsekwencje dla światowych rynków:
Szczególnie widoczny jest wpływ na rynki wschodzące, które doświadczają odpływu kapitału i osłabienia lokalnych walut. Przykładowo, od początku cyklu podwyżek stóp przez Fed, złoty osłabił się o około 10% względem dolara.
Ten efekt wynika z mechanizmu tzw. „carry trade”, gdzie inwestorzy pożyczają w walutach o niskich stopach procentowych i inwestują w waluty oferujące wyższe oprocentowanie. Gdy Fed podnosi stopy, atrakcyjność dolara rośnie, co prowadzi do umocnienia amerykańskiej waluty.
Decyzje Fed w 2025 roku będą zależeć od kilku kluczowych wskaźników gospodarczych. Najważniejszym z nich pozostaje inflacja, która według prognoz ma stopniowo spadać, ale proces ten może być wolniejszy niż oczekiwano.
Równie istotna jest sytuacja na rynku pracy – mimo pewnego ochłodzenia, bezrobocie utrzymuje się na historycznie niskich poziomach (3,7%), a presja płacowa pozostaje silna. To może skłaniać Fed do utrzymania restrykcyjnej polityki przez dłuższy czas.
Istotnym czynnikiem jest również stabilność systemu finansowego, szczególnie w kontekście napięć w sektorze bankowym, jakie obserwowaliśmy w 2023 roku. Fed musi balansować między walką z inflacją a zapewnieniem płynności systemowi bankowemu.
Według najnowszych projekcji FOMC:
Działania Fed wywołują efekty daleko wykraczające poza gospodarkę USA. Szczególnie widoczne jest to na rynkach obligacji, gdzie rentowności amerykańskich papierów skarbowych stanowią globalny benchmark.
Gdy Fed utrzymuje wysokie stopy, zwiększa się presja na banki centralne innych krajów do prowadzenia podobnie restrykcyjnej polityki. W przeciwnym razie ryzykują odpływ kapitału i osłabienie własnych walut. To zjawisko szczególnie dotyka kraje rozwijające się, które mają mniejszą swobodę w prowadzeniu niezależnej polityki monetarnej.
Na rynkach akcji wysoki koszt pieniądza przekłada się na niższą wycenę spółek, szczególnie tych z sektora technologicznego. Widać to po zachowaniu indeksu Nasdaq, który jest szczególnie wrażliwy na zmiany stóp procentowych.
Równocześnie silny dolar zwiększa koszty importu surowców dla krajów rozwijających się, co może prowadzić do problemów z bilansem płatniczym i presji inflacyjnej w tych gospodarkach.
Analiza fundamentalna wskazuje na utrzymanie się silnej pozycji dolara w pierwszej połowie 2025 roku. Głównym czynnikiem wspierającym amerykańską walutę pozostaje różnica w stopach procentowych między USA a innymi głównymi gospodarkami, szczególnie strefą euro.
Kluczowe czynniki wpływające na kurs dolara w 2025 roku:
Według prognoz wiodących instytucji finansowych, kurs EUR/USD może osiągnąć poziom 1,02-1,05 w pierwszym półroczu 2025. To oznaczałoby utrzymanie się relatywnie silnego dolara, choć z potencjałem do osłabienia w drugiej połowie roku, gdy Fed prawdopodobnie rozpocznie cykl obniżek stóp.
„Siła dolara będzie zależeć od tego, jak Fed zbilansuje walkę z inflacją z potrzebą wsparcia wzrostu gospodarczego”
W kontekście par walutowych z udziałem złotego, prognozowany jest przedział USD/PLN 4,00-4,20 w pierwszej połowie roku. Jednak scenariusz ten może ulec znaczącej rewizji w przypadku nieoczekiwanych zmian w polityce monetarnej lub wystąpienia szoków geopolitycznych.
Polityka Fed ma szczególne znaczenie dla gospodarek wschodzących, w tym Polski. Wyższe stopy procentowe w USA tradycyjnie prowadzą do odpływu kapitału z rynków EM (emerging markets) w kierunku bezpieczniejszych aktywów denominowanych w dolarach.
Dla złotego kluczowe będą decyzje zarówno Fed, jak i EBC, ze względu na silne powiązania gospodarcze Polski ze strefą euro. Utrzymanie relatywnie wysokich stóp procentowych w Polsce (obecnie 5,75%) powinno częściowo amortyzować potencjalną presję na osłabienie złotego.
NBP zachowuje przestrzeń do reakcji w przypadku znaczących zmian zewnętrznych warunków monetarnych. Stabilność złotego będzie też zależeć od napływu środków z KPO i utrzymania dyscypliny fiskalnej przez nowy rząd.
Polityka Fed pozostaje kluczowym czynnikiem kształtującym globalne rynki finansowe w 2025 roku. Analiza wskazuje na kilka istotnych wniosków:
Decyzje Fed będą determinowane przede wszystkim danymi o inflacji i sytuacją na rynku pracy. Obecnie prawdopodobny scenariusz zakłada rozpoczęcie cyklu łagodzenia polityki monetarnej w drugim kwartale 2025 roku.
Dla inwestorów kluczowe będzie monitorowanie:
„Rok 2025 może przynieść znaczącą zmianę w globalnej architekturze finansowej, gdzie dominacja dolara będzie poddawana kolejnym testom”
Lista rekomendacji dla inwestorów:
Podsumowując, polityka Fed będzie nadal głównym czynnikiem wpływającym na światowe rynki finansowe, a jej skutki będą odczuwalne we wszystkich klasach aktywów.
Lista najważniejszych ryzyk na 2025 rok:
Dla polskich inwestorów oznacza to konieczność uważnego śledzenia nie tylko decyzji NBP, ale przede wszystkim polityki Fed, która będzie miała decydujący wpływ na zachowanie złotego w nadchodzących miesiącach.
W obecnej sytuacji rynkowej warto rozważyć:
Szczególną uwagę należy zwrócić na momenty publikacji danych o inflacji w USA oraz posiedzenia FOMC, które mogą przynosić zwiększoną zmienność na rynkach walutowych.