Czy w metropolii nowojorskiej jest bezpiecznie?

Wojtek Maślanka

Zgodnie z danymi nowojorskiej policji gromadzonymi przez specjalny system CompStat marzec jest kolejnym miesiącem tego roku – po styczniu i lutym – w którym odnotowano spadek ogólnej przestępczości w Nowym Jorku w stosunku do analogicznego okresu 2023 roku. W dodatku wskaźnik ten był najwyższy w całym pierwszym kwartale tego roku i wynosił 5 procent.

Oznacza to redukcję o 505 incydentów w porównaniu do roku ubiegłego. Z kolei w styczniu było to 2,9, a w lutym 1,1 proc. Nie oznacza to jednak, że taką tendencję mają wszystkie rodzaje przestępstw indeksowych, czyli takich, których liczba jest odnotowywana, gromadzona i analizowana przez CompStat.

Niektóre z nich nawet wzrosły, jak np. gwałty, których było więcej aż o 12,1 proc, w porównaniu z marcem 2023 (148 do 132), czy też napaści, które wzrosły o 5,5 proc. w porównaniu z rokiem ubiegłym (2278 do 2160). Natomiast odnotowano duże spadki innych przestępstw, jak np. morderstwa, których liczba w marcu spadła o 19,4 proc. w porównaniu do tego samego miesiąca roku ubiegłego (29 w porównaniu z 36). Podobna tendencja była w przypadku włamań, kradzieży samochodów i poważnych kradzieży cudzego mienia, gdzie dane statystyczne wynosiły odpowiednio 17,4 proc. (1005 w porównaniu z 1217), 10,9 proc. (1037 w porównaniu z 1164) i 7 proc. (3883 w porównaniu z 4176). Zmianie nie uległa liczba rabunków, których zarówno w marcu tego, jak i ubiegłego roku było po 1264.

Jeśli chodzi o przestępstwa związane z posiadaniem broni, to statystyki w tych kategoriach mają malejącą tendencję. Liczba strzelanin w marcu br. spadła o 25,9 proc. (63 w porównaniu z 85), mamy także mniejszą o 29 liczbę ofiar użycia broni w porównaniu z tym samym miesiącem ubiegłego roku (71 do 100), co oznacza spadek o 29 proc. Poza tym w marcu tego roku policja aresztowała 358 osób za posiadanie nielegalnej broni palnej, co stanowi wzrost o 7,5 proc. w porównaniu z tym samym okresem ubiegłego roku. Natomiast liczba strzelanin w pierwszym kwartale tego roku w porównaniu z 2023 rokiem spadła o 18,5 proc. (181 w porównaniu z 222).

Na pewno miało to także wpływ na liczbę ofiar użycia broni palnej, bowiem od początku roku w Nowym Jorku zastrzelono o 56 osób mniej (212 w porównaniu z 268), co oznacza statystyczny spadek o 20,9 proc. Poza tym od 1 stycznia do końca marca nowojorska policja skonfiskowała na ulicach Wielkiego Jabłka prawie 1600 sztuk nielegalnej broni.

Patrząc na pierwszy kwartał tego roku to statystycznie liczba poważnych przestępstw oraz przemocy we wszystkich pięciu nowojorskich gminach – Bronx, Brooklyn, Manhattan, Queens i Staten Island – spadła o 2,4 proc., co oznacza spadek o 711 incydentów.

Z kolei ogólna przestępczość w systemie tranzytowym spadła w marcu aż o 23,5 proc., co jest bezpośrednio związane z pojawianiem się każdego dnia w metrze dodatkowego tysiąca umundurowanych policjantów. Niedawno oddelegowano tam kolejnych 800 funkcjonariuszy NYPD w ramach „Operation Fare Play” – inicjatywy skupiającej się na egzekwowaniu uchylania się od opłat, czyli łapaniu osób przeskakujących przez bramki wejściowe lub przechodzących przez wyjścia awaryjne.

Spadek przestępczości w środkach transportu w ujęciu rok do roku ma dwucyfrowe wartości procentowe w głównych kategoriach: rozboje spadły o 51,9 proc. (26 w porównaniu z 54), poważne kradzieże cudzego mienia spadły o 15,2 proc. (89 w porównaniu do 105), a napady o 10,9 proc. (49 do 55). Od 1 stycznia do 31 marca 2024 r. ogólna przestępczość w systemie tranzytowym spadła o 1,1 proc. (538 do 544) w porównaniu z pierwszym kwartałem roku ubiegłego.

Od początku stycznia ogólna liczba aresztowań w metrze wzrosła prawie o 53 proc. w porównaniu z rokiem ubiegłym (4813 do 3147), w tym liczba zatrzymań osób posiadających nielegalną broń wzrosła aż o 83,3 proc. (22 w porównaniu do 12). Prawie o 80 proc. wzrosła liczba wystawionych mandatów osobom uchylającym się od płacenia za przejazdy publicznym transportem (1864 w porównaniu do 1038).

W przypadku poważnych kradzieży także odnotowano wzrost aresztowań, tym razem o 24,1 proc. (108 w porównaniu z 87). W pierwszym kwartale br. wzrosła również, aż o 65,3 proc. (1666 w porównaniu z 1008) liczba wystawionych przez policję wezwań do sądu karnego.

„W metrze nie może być poczucia bezprawia, a ono zaczyna się już przy bramkach wejściowych – napisał w specjalnym oświadczeniu przesłanym do redakcji „Nowego Dziennika” komisarz policji Edward Caban. – To bardzo budujące widzieć wymierne rezultaty naszej ciężkiej pracy – realizowane przez nas inwestycje wyraźnie procentują. Przyrzekamy, że nadal będziemy się skupiać się na sprawcach przestępstw, aby poprawić bezpieczeństwo transportu i postrzeganie bezpieczeństwa na każdej stacji, w każdym pociągu oraz o każdej porze dnia i nocy. Tego właśnie oczekują nowojorczycy i na to zasługują” – podkreślił szef NYPD.

Mimo postępów w zwalczaniu przestępczości przez stróżów prawa oraz malejących statystyk przestępstw indeksowych poczucie bezpieczeństwa wśród nowojorczyków wcale nie rośnie. Ma na to wpływ wiele różnych aspektów, ale chyba najbardziej wiadomości na temat pojawiających się co jakiś czas głośnych przestępstw czy nawet incydentów związanych m.in. z napadami w metrze i obiektach transportu publicznego.

Przykładem może być chociażby ten z minionego poniedziałku mający miejsce na Grad Central, gdzie 30-letni mężczyzna zaatakował 8-letnią dziewczynkę. Głośnym echem odbijają się wszelkie strzelaniny, zwłaszcza ze skutkiem śmiertelnym, jak chociażby ta mająca miejsce 25 marca na Far Rockaway, gdzie policjant zginął od kuli podczas kontroli drogowej.

Duży strach budzą wśród mieszkańców metropolii nowojorskiej brutalne morderstwa, o których wieść bardzo szybko się roznosi. Przykładem może być wiadomość z ostatnich dni o wyłowieniu z wody w pobliżu Howard Beach ciała z obciętą głową, które, jak się okazało, należało w dodatku do 46-letniego Polaka z Queensu. Takie wiadomości od razu elektryzują mieszkańców i wzbudzają nie tylko ogólne poruszenie, ale i strach.

W ostatnich dniach na poczucie bezpieczeństwa nowojorczyków wpływa także groźba wojny pomiędzy Iranem a Izraelem, bowiem ten konflikt może skutkować różnymi atakami na społeczność żydowską lub palestyńską zamieszkującą Nowy Jork. Oczywiście władze Wielkiego Jabłka mają tego świadomość i od razu zwiększyły liczbę patroli policyjnych wokół synagog oraz różnych ważnych obiektów i instytucji. Burmistrz Eric Adams wydał nawet z tego powodu specjalne oświadczenie.

„Nowy Jork jednoznacznie stoi po stronie Izraela w obliczu tego bezpośredniego ataku i eskalacji ze strony Iranu. Poinformowano mnie o sytuacji rozwijającej się za granicą i modlimy się o bezpieczeństwo wszystkich w regionie. Jako burmistrzowi największej populacji żydowskiej na świecie poza Izraelem nie umknęło mi znaczenie tego ataku dla żydowskich mieszkańców Nowego Jorku – z których wielu ma obecnie rodziny w Izraelu – zwłaszcza na mniej niż 10 dni przed rozpoczęciem Paschy – czytamy w piśmie opublikowanym przez włodarza Wielkiego Jabłka. – Chociaż obecnie nie ma bezpośredniego zagrożenia dla Nowego Jorku, poinstruowaliśmy NYPD, aby w ramach zachowania ostrożności rozmieściła dodatkowe środki dla społeczności żydowskiej i domów modlitwy w całym mieście, aby zapewnić naszym mieszkańcom poczucie bezpieczeństwa” – zapewnił w piśmie Eric Adams. Nowojorski burmistrz dodał też, że zarówno służby wywiadowcze, jak i grupy antyterrorystyczne będą cały czas uważnie monitorowały sytuację.