Prezydent USA Donald Trump powiedział liderom Ukrainy i krajów europejskich, że Stany Zjednoczone mogą udzielić Ukrainie gwarancji bezpieczeństwa pod pewnymi warunkami – podało w środę Politico, powołując się na trzy źródła zaznajomione z przebiegiem rozmowy.

W ocenie serwisu wszelkie gwarancje popierane przez Trumpa najpewniej nie spełnią oczekiwań, jakie Europa i Ukraina mają względem Waszyngtonu.

Rozmowa odbyła się w środę podczas zainicjowanego przez Niemcy spotkania w formie online – poinformował portal. Celem spotkania było skoordynowanie stanowisk USA i Europy przed piątkowym szczytem Trumpa z Władimirem Putinem.

Politico powołało się na europejskiego dyplomatę, przedstawiciela brytyjskich władz i osobę zaznajomioną z przebiegiem rozmowy. Wszyscy z nich powiedzieli, że USA chcą odegrać pewną rolę w przekazaniu Ukrainie środków potrzebnych do odstraszania Rosji przed kolejną agresją w razie osiągnięcia zawieszenia broni.

Jedno ze źródeł przekazało, że Trump powiedział, iż podjąłby się takiego zobowiązania tylko w przypadku, gdyby przedsięwzięcie to nie było w ramach NATO.

Portal zaznaczył, że otwarcie Trumpa na takie rozwiązanie tłumaczy ostrożny optymizm, który pojawił się wśród europejskich urzędników po rozmowie.

Trump nie ujawnił, co miał na myśli, mówiąc o gwarancjach bezpieczeństwa i mówił o szeroko pojętej koncepcji.

Amerykański prezydent zdaje sobie sprawę, że amerykańskie gwarancje bezpieczeństwa muszą być częścią ostatecznego rozwiązania i postrzega USA jako kraj, który odegra pewną rolę w tym procesie – powiedział brytyjski urzędnik.

Niezależnie od tego, jakie mogą być gwarancje bezpieczeństwa, Trump jasno dał do zrozumienia, że Stany Zjednoczone nie będą dostarczać broni ani żołnierzy bezpośrednio Ukrainie, choć będą sprzedawać broń Europie, z której będzie korzystał Kijów. Prawdopodobnie ten proces będzie ograniczony, co rozczaruje sojuszników Ukrainy, którzy oczekują bardziej stanowczych zapewnień ze strony USA, aby powstrzymać Rosję przed ponowną inwazją na Ukrainę po zakończeniu walk – napisał portal.

Brytyjski premier Keir Starmer podkreślił w środę, że w rozmowie z Trumpem poczyniono „rzeczywisty postęp w zakresie gwarancji bezpieczeństwa dla Ukrainy, aby zapewnić trwałość pokoju”. Zapowiedział, że państwa wchodzące w skład „koalicji chętnych” są gotowe wdrożyć plany wojskowe, nad którymi obecnie pracują, aby wesprzeć Ukrainę w przypadku zawieszenia broni w wojnie z Rosją.

„Koalicja chętnych” została zawiązana 2 marca z inicjatywy Starmera w celu opracowania kompleksowego planu wsparcia dla Ukrainy, zapewnienia jej stałych dostaw broni oraz podejmowania działań zmierzających do zakończenia rosyjskiej inwazji. Należą do niej 33 państwa.

Z Waszyngtonu Natalia Dziurdzińska (PAP)

ndz/ sp/

Media: Trump zaoferuje Putinowi dostęp do pierwiastków ziem rzadkich

Prezydent USA Donald Trump zamierza zaoferować Władimirowi Putinowi dostęp do pierwiastków ziem rzadkich, możliwość wykorzystania zasobów w Cieśnienie Beringa i zniesienie części sankcji na rosyjski przemysł lotniczy, aby skłonić go do zakończenia wojny w Ukrainie – podał w środę „Telegraph”.

Trump przybędzie na piątkowy szczyt na Alasce wyposażony w wiele ofert, umożliwiających Putinowi zarobienie pieniędzy – czytamy.

Jedna z propozycji dotyczyć ma dostępu do minerałów ziem rzadkich, znajdujących się na ukraińskim terytorium okupowanym przez Rosjan. Uważa się, że na terytorium Ukrainy znajduje się ok. 10 proc. światowych zasobów litu, wykorzystywanego przy produkcji baterii. Dwa największe złoża litu znajdują się na terenach kontrolowanych przez Rosję, a Putin rości sobie prawa do minerałów znajdujących się na terenach okupowanych przez jego wojska.

– Istnieje szereg zachęt, a potencjalna umowa dotycząca minerałów czy ziem rzadkich mogłaby być jedną z nich – powiedziało dziennikowi „Telegraph” źródło znające szczegóły propozycji.

W maju Stany Zjednoczone podpisały z Kijowem umowę o wydobyciu minerałów ziem rzadkich, umożliwiającą im eksploatację bogatych zasobów naturalnych Ukrainy. Waszyngton będzie musiał uruchomić nową działalność wydobywczą, co mogłoby zostać przyspieszone dzięki współpracy z Rosją.

Inne zachęty obejmują zniesienie zakazu eksportu części i sprzętu potrzebnego do serwisowania rosyjskich samolotów.

Trump rozważa również zaoferowanie Rosji możliwości wykorzystania cennych zasobów naturalnych Cieśniny Beringa, oddzielającej ją od amerykańskiego stanu Alaska. Zwiększenie obecności Rosji w cieśninie wzmocniłby strategiczne interesy Putina w regionie arktycznym, który w 2022 roku odpowiadał za 80 proc. rosyjskiej produkcji gazu.

Brytyjskie źródła rządowe poinformowały „Telegraph”, że takie zachęty mogłyby być akceptowalne dla Europy, o ile Putin nie zostanie uznany za nagrodzonego za inwazję.

Jak podał brytyjski dziennik, za wzór do zakończenia wojny na Ukrainie może posłużyć model dotyczący okupacji Zachodniego Brzegu przez Izrael. Rosja sprawowałaby kontrolę wojskową i gospodarczą nad okupowaną Ukrainą, podobnie jak Izrael de facto sprawuje władzę nad terytorium palestyńskim. Pomysł ten pojawił się podczas rozmów między Stevem Witkoffem, specjalnym wysłannikiem Trumpa, a jego rosyjskimi odpowiednikami – przekazał „Times”.

Z Waszyngtonu Natalia Dziurdzińska (PAP)

ndz/ mal/