Odeszła dr Jolanta Kulpa-Gubernat

Wojtek Maślanka

„Zawsze była pogodna, a po diagnozie nieuleczalnej choroby powiedziała mi, że pogodziła się ze śmiercią, oraz że jest szczęśliwa, że dzieci ułożyły sobie życie, i prosiła żeby nigdy nie zaniedbać pracy społecznej dla Polonii” – tak zmarłą dr Jolantę Kulpę-Gubernat wspomina jej wieloletnia przyjaciółka (począwszy od lat szkolnych) Maria Bielska. Razem nie tylko chodziły do jednej klasy, ale również wspólnie działały m.in. w ZHP i stowarzyszeniu Marie Sklodowska Curie Professional Women’s Association oraz przy organizacji wielu różnych wydarzeń polonijnych.

„Wiedziała, co to znaczy służba, nawet jak już była bardzo chora, to zbierała wszystkie siły, żeby przyjść na mszę poświęconą rocznicy powstania warszawskiego czy też na podniesienie flagi na maszt przy Polsko-Słowiańskiej Federalnej Unii Kredytowej” – dodaje pani Maria wspominając zmarłą przyjaciółkę.

Dr Jolanta Kulpa-Gubernat swoje zawodowe życie związała z medycyną. Pracowała lub współpracowała z wieloma nowojorskimi szpitalami, m.in.: z Lenox Hill Hospital, Memorial Sloan Kettering Cancer Center, New York Blood Center, Long Island College Hospital, Beth Israel Medical Center, Beth Israel’s Philips Ambulatory Care Center i Presbyterian Brooklyn Methodist Hospital. Była także asystentką profesora pediatrii klinicznej w SUNY Downstate Medical Center, a nawet prowadziła własną praktykę ogólnopediatryczną na Greenpoincie.

W środowisku polonijnym była aktywną działaczką w różnych organizacjach, a przede wszystkim założycielką i dwukrotną prezeską Marie Sklodowska Curie Professional Women’s Association. Prawie całe życie należała do ZHP. W tych dwóch organizacjach dr Jolanta Kulpa-Gubernat blisko współpracowała z Marią Bielską, z którą przyjaźń nawiązała jako nastolatka.

„Chodziłyśmy razem do 7 i 8 klasy w szkole parafialnej Matki Boskiej Częstochowskiej na Brooklynie. Bywałam częstym gościem w jej rodzinnym bardzo patriotycznym mieszkaniu” – opowiada Maria Bielska. Razem też uczęszczały do Brooklyn Diocesan Bishop McDonnell High School, znajdującym się naprzeciw Ogrodu Botanicznego.

„Była to bardzo surowa szkoła prowadzona przez zakonnice i podczas dnia nie wolno nam było nigdzie wychodzić. Mimo tego – ponieważ obie bardzo kochałyśmy naturę – znalazłyśmy sposób, żeby podczas przerwy obiadowej wymykać się ze szkoły i jeść razem lunch przy kwitnących magnoliach lub czereśniach w ulubionym japońskim zakątku albo przy tulipanach obok sadzawki” – wspomina nasza rozmówczyni dodając, że nigdy nie zostały złapane na tym wykroczeniu, łamiącym szkolny regulamin. Razem też grały w szkolnej orkiestrze.

„Jola była bardzo ambitna i kiedyś postanowiła, że zostanie pierwszą skrzypaczką. Tak się starała i douczała, że w ostatniej klasie rzeczywiście była pierwszą skrzypaczką. Tak też poznała swojego męża, który udzielał jej lekcji na skrzypcach” – opowiada Maria Bielska. Następnie obie przyjaciółki dostały się do Marymount Manhattan College i przez pierwsze dwa lata miały wspólne wykłady. Później ich szkolne drogi się rozeszły, ponieważ pani Maria wybrała humanistykę, a pani Jola medycynę. Jednak nadal łączyła ich przyjaźń, działalność polonijna i harcerstwo, w którym obie zostały instruktorkami. W ZHP współpracowała z nimi także hm. Jolanta Nowacka, która również bardzo miło wspomina zmarłą koleżankę.

„Druhna Jolanta zawsze nam pomagała przy organizowanych przez nas koloniach zuchowych w Amerykańskiej Częstochowie i od wielu lat była naszym lekarzem. Początkowo przebywała tam z nami cały czas, a później, gdy jej praca była bardziej intensywna, to przyjeżdżała na początku kolonii i przeglądała karty lekarskie wszystkich dzieci oraz dawała wskazówki wyznaczonej osobie zajmującej się punktem sanitarnym” – opowiada hm. Jolanta Nowacka dodając, że zmarła koleżanka zawsze była do dyspozycji pod telefonem i gdy cokolwiek się działo, to udzielała im odpowiednich rad.

„Poza tym była wspaniałą instruktorką, uczestniczyła w wielu innych akcjach harcerskich, czy to jako pani doktor, czy też jako organizatorka różnych biegów lub też ucząc historii. Była też cudowną koleżanką służącą dobrą radą, zawsze była otwarta i chętna do pomocy” – wspomina nasza rozmówczyni, zaznaczając że smutkiem, że ogromnie ciężko i bardzo przykro było się z nią rozstać i przyjąć do wiadomości informację o jej śmierci.

***

Dr Jolanta Kulpa-Gubernat urodziła się 14 lutego 1946 r. w obozie dla przesiedleńców United Nations Relief Agency w Niemczech Zachodnich, gdzie spędziła kilka pierwszych lat życia. W 1951 r. wraz z rodzicami – Józefą i Józefem – oraz siostrą Barbarą wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych. Osiedlili się w południowej części Brooklynu, gdzie później na świat przyszedł jej brat John.

Uczęszczała do Szkoły Parafialnej Matki Bożej Częstochowskiej, którą ukończyła w 1959 r. Cztery lata później została absolwentką Brooklyn Diocesan Bishop McDonnell High School. Chcąc zostać lekarzem wybrała się na studia o profilu biologiczno-medycznym na Marymount Manhattan College, które ukończyła w 1967 r., po czym została także absolwentką Woman’s Medical College of Pennsylvania w Filadelfii.

Doświadczenie zawodowe rozpoczęła od stażu i rezydencji w Lenox Hill Hospital na Manhattanie. Była także stypendystką Memorial Sloan Kettering Cancer Center oraz New York Blood Center. Jej poważna medyczna kariera onkologa dziecięcego rozpoczęła się w 1982 r., gdy dołączyła do personelu Long Island College Hospital i była tam znana jako „Doktor Jo”. Przez 27 lat zajmowała się tam hematologią i onkologią dziecięcą. Jednocześnie był konsultantką w Beth Israel Medical Center oraz Beth Israel’s Philips Ambulatory Care Center i zajmowała się pacjentami mającymi problemy z krwią.

Całe swoje zawodowe życie poświęciła dzieciom z zaburzeniami dotyczącymi krwi, a w szczególności talasemią, anemią Cooleya i anemią sierpowatą. Została za to uhonorowana przez National Cooley’s Anemia Foundation. Lubiła też uczyć i przekazywać wiedzę rezydentom. Przez cały okres pracy w Long Island College Hospital (27 lat) współpracowała z SUNY Downstate Medical Center, gdzie była asystentką profesora pediatrii klinicznej.

Przez kolejne 13 lat zajmowała się hematologią i onkologią dziecięcą w New York-Presbyterian Brooklyn Methodist Hospital na Brooklynie. W 2014 r., kiedy Methodist Hospital połączył się z Weill Cornell Medical College i New York Hospital, znowu została mianowana adiunktem (asystentką profesora) pediatrii klinicznej. Przez wiele lat prowadziła także prywatną praktykę ogólnopediatryczną na Greenpoincie. Była aktywnym członkiem Brooklyn Pediatric Society. W grudniu 2021 r. przeszła na emeryturę.

W środowisku nowojorskich imigrantów dr Jolanta Kulpa-Gubernat była postrzegana jako prężnie działająca liderka społeczności polsko-amerykańskiej. Wspierała wiele polonijnych organizacji, m.in.: Związek Narodowy Polski. Jako aktywna mieszkanka Greenpointu pomogła w uzyskaniu dla tej dzielnicy zabytkowego statusu Greenpoint Historic District.

Była założycielką i dwukrotnie piastowała stanowisko prezesa Marie Sklodowska Curie Professional Women’s Association, organizacji promującej polskie dziedzictwo oraz wspierającej – poprzez program stypendialny – młode uczące się kobiety. Była także oddaną instruktorką ZHP i przez wiele lat kultywowała ideały harcerskie, pełniąc służbę jako lekarz obozowy przy Sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej w Doylestown w stanie Pensylwania, a także na National and International Polish Scout Jamborees. Była ekspertką w dziedzinie zdrowia, wprowadzała innowacyjne programy bezpieczeństwa, a podczas obozów prowadziła seminaria dla młodych instruktorów ZHP.

Za swoją społeczną aktywność została doceniona poprzez nominację na marszałka Greenpointu na Paradę Pułaskiego w 2005 roku. Była kobietą renesansu; tańczyła i śpiewała w zespole Matusz Dance Circle, grała na skrzypcach w szkolnej orkiestrze i niestrudzenie wspierała swojego męża – skrzypka Mieczysława Gubernata, a także wielu innych muzyków zarówno polskich, jak i innych narodowości, którzy bywali w ich domu. Uwielbiała wszelkie wydarzenia kulturalne i wpoiła szacunek do sztuki swoim dzieciom – córce Tamarze i synowi Tomaszowi.

Zawsze była elegancka w prezencji, lojalna wobec rodziny i przyjaciół, miała bardzo pozytywne i przyjacielskie usposobienie. Nigdy nie okazywała złości i zniecierpliwienia. Nawet, gdy boryka się z problemami zdrowotnymi dalej – jak na harcerkę przystało – służyła „Bogu i Ojczyźnie” i nigdy nie stawiała siebie na pierwszym miejscu.

Zmarła spokojnie we śnie, w niedzielę, 16 kwietnia, pozostawiając pogrążoną w żałobie rodzinę, dziesiątki przyjaciół, których życie niejednokrotnie zmieniła na lepsze, wdzięcznych uczniów, współpracowników i pacjentów, którzy zapewne nigdy nie zapomną jej życzliwości i chęci pomocy. Ostatnie pożegnanie zmarłej miało miejsce 19 kwietnia w Arthur’s Funeral Home, a msza pogrzebowa została odprawiona 22 kwietnia w kościele św.św. Cyryla i Metodego na Greenpoincie.