Rząd przyjął we wtorek uchwałę w sprawie przekierowania środków w ramach KPO na Fundusz Bezpieczeństwa i Obronności (FBiO) – poinformował resort funduszy i polityki regionalnej. Na cele obronne ma trafić 30 mld zł, a uruchomienie funduszu planowane jest na trzeci kwartał 2025 r.
„To już oficjalnie: Polska jako pierwsza w Europie powołuje Fundusz Obronności i Bezpieczeństwa w KPO. Zainwestujemy miliardy w schrony, infrastrukturę podwójnego zastosowania i rozwój polskich firm zbrojeniowych. Rozwiniemy nasz przemysł i badania nad nowymi technologami” – napisała na portalu X minister funduszy Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.
Dodała, że resort funduszy rozpoczyna rozmowy z Komisją Europejską związane z kwestią powołania funduszu, a w ciągu dwóch miesięcy we współpracy z Ministerstwem Obrony Narodowej i innymi resortami wypracowany zostanie plan inwestycyjny dla tego funduszu.
Z funduszu finansowane mają być działania m.in. w zakresie modernizacji przemysłu obronnego, rozbudowy infrastruktury strategicznej oraz rozwoju innowacyjnych technologii obronnych. Do funduszu ma trafić 30 mld zł. „Przyjęcie powyższych zmian w ramach trwającej rewizji KPO umożliwi niezwłoczne rozpoczęcie prac nad ustawą umocowującą FBiO” – wskazano w założeniach do uchwały.
MFiPR doprecyzowało w komunikacie, że wtorkowa decyzja o przekierowaniu środków z KPO na fundusz oznacza, że zmiany zostaną wprowadzone w ramach trwającej obecnie rewizji. Dzięki temu możliwe będzie elastyczne przekierowanie środków finansowych z KPO na cele związane ze wzmacnianiem zdolności obronnych i utworzenie w tym celu Funduszu. Dodano, że takie przesunięcie środków jest spójne z priorytetami KE określonymi w planie ReArm Europe.
Resort wyjaśnił też, że przekaże do KE zaktualizowany dokument dotyczący rewizji KPO; akceptacja nowego KPO przewidziana jest na 20 czerwca br. Uruchomienie FBiO planowane jest z kolei w trzecim kwartale 2025 r.
Jak przypomniało ministerstwo, pieniądze w ramach funduszu będą przekazywane w formie preferencyjnych, niskooprocentowanych pożyczek lub inwestycji kapitałowych częściowo umarzalnych, w zależności od tego, gdzie i jak będą inwestowane. Oprócz środków z KPO, fundusz będzie mógł być zasilany z innych źródeł, w tym ze środków polityki spójności. Utworzenie funduszu umożliwi wykorzystanie części środków KPO również po 2026 r. Za zarządzanie operacyjne funduszem będzie odpowiadał Bank Gospodarstwa Krajowego.
Do 30 mld zł na Fundusz Bezpieczeństwa i Obronności zostanie przekierowane z części środków Instrumentu Zielonej Transformacji Miast. MFiPR zaznaczyło, że program zielonej transformacji miast będzie kontynuowany, a wnioski, które już wpłynęły oraz podpisane kontrakty będą realizowane.
W komunikacie przekazano również, że w przyjętym dokumencie uwzględniono także rozwiązania dotyczące przekazania wkładu z części dotacyjnej KPO do tzw. modułu krajowego w ramach programu InvestEU. Zmiana pozwoli na przerzucenie dodatkowych środków na inwestycje i działalność polskich przedsiębiorców. Proponowany wkład KPO do InvestEU ok. 200 mln euro, czyli ok. 830 mln zł; możliwe jest jednak zwiększenie puli środków.
Środki FBiO mają zostać przeznaczone na: infrastrukturę i sektory związane z produktami i technologiami podwójnego zastosowania (np. bezpieczne systemy komunikacyjne), infrastrukturę niezbędną do ochrony ludności i infrastruktury krytycznej (np. schrony, zabezpieczenia sieci energetycznych), badania i rozwój w obszarze bezpieczeństwa, modernizację firm sektora wojskowego i bezpieczeństwa oraz cyberbezpieczeństwo (w szczególności samorządów) – wymieniono.
Beneficjentami FBiO będą mogły być m.in.: jednostki samorządu terytorialnego, przedsiębiorstwa (w tym spółki Skarbu Państwa) oraz jednostki naukowe i konsorcja tych podmiotów.
Ministerstwo zwróciło też uwagę, że przyjęcie uchwały oznacza powstanie Komitetu Sterującego, który będzie wypracowywał m.in. priorytety inwestycyjne i kryteria wyboru przedsięwzięć finansowanych z FBiO. Jego uczestnikami będzie – poza resortem funduszy – Ministerstwo Obrony Narodowej, Ministerstwo Aktywów Państwowych, Ministerstwo Cyfryzacji, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwo Rozwoju i Technologii i Ministerstwo Infrastruktury.
Oprócz zmian związanych z FBiO i InvestEU w ramach rewizji KPO w życie wejdą inne zmiany, które mają lepiej dopasować specyfikę KPO do potrzeb polskiej gospodarki – chodzi np. o kwestię wymiany tachografów oraz termomodernizacji szkół.
Resort funduszy uzyskał zgodę Stałego Komitetu Rady Ministrów na powołanie funduszu w miniony czwartek – informował o tym wiceszef resortu funduszy Jan Szyszko na platformie X. Pełczyńska-Nałęcz wskazała z kolei w połowie marca br., że do połowy kwietnia br. zapadnie decyzja KE ws. przekierowania środków w ramach KPO. Zapewniła, że resort „walczy” teraz o to, by jak największa część funduszu mogła być kontraktowana i realizowana po 2026 roku.
Premier Donald Tusk na początku marca br. informował, że Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej widzi możliwość przesunięcia do 30 mld zł z KPO na wydatki na obronność i przemysł zbrojeniowy. Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO) ma wzmocnić polską gospodarkę. W ramach programu Polska otrzymuje pieniądze w postaci bezzwrotnych dotacji oraz preferencyjnych pożyczek – dotychczas 67 mld zł. Rewizja KPO została zaakceptowana przez rząd pod koniec stycznia br. (PAP)
bpk/ mmu/ malk/