9. Polonijny Dzień Dwujęzyczności

Chyba nikt nie ma wątpliwości – ostatni rok upłynął nam pod znakiem sztucznej inteligencji (pl. SI, ang. AI: Artificial Intelligence). O SI mówiło się oczywiście od lat, ale dopiero pod koniec ubiegłego roku na dobre zaatakowała ona nasze pulpity, najpierw dzięki platformie ChatGPT, a z biegiem (niedługiego!) czasu również innych, podobnych jej wynalazków. I jak to z przełomowymi wynalazkami bywa niemal z dnia na dzień wrzuciła nas w sam środek rewolucji, na którą nie do końca byliśmy gotowi. Zdaniem niektórych nie byliśmy gotowi w ogóle.

Nie pomyśleliśmy na przykład zawczasu o sprawie tak istotnej, jak choćby kwestia praw autorskich. Czy dzieło, którego autorem jest maszyna wyszkolona wcześniej na konkretnych „dziełach” autorów ludzkich, jest jego autorem, czy raczej autorstwo wciąż powinno się przypisywać człowiekowi?

Podobnie nie postaraliśmy się zawczasu o żadne miarodajne zabezpieczenia i ochronę przed szturmem SI na media społecznościowe. Pierwotnie media te stworzono w myśl idei o szerzeniu dobra społecznego. Im bardziej jednak władzę nad nimi będą przejmować boty, algorytmy, a wreszcie SI, tym bardziej mogą i pewnie będą się one zmieniać w obszary, z których dla tego samego dobra społecznego trzeba będzie uciekać.

Wreszcie, temat najbardziej zajmujący dla samych ekspertów i twórców SI: komputerowa inteligencja jako nowe narzędzie do nauki i wspierania nauki. Tutaj staliśmy się świadkami jednego z pierwszych tego typu, historycznego więc „pojedynku” w obrębie samego SI. Prace tworzone przez SI z ramienia uczniów czy zleceniodawców mierzą się z weryfikatorami SI w służbie nauczycieli i odbiorców. A nad ogniem i dymami tej „wojny” cel iście paradoksalny: zaprezentować z jednej, a ocenić z drugiej strony wiedzę i umiejętności człowieka, a nie „operacyjności” używanej przez niego technologii.

Zatrzymajmy się na tym ostatnim, bo jako społeczności skupionej wokół spraw edukacji to zagadnienie dotyka nas bezpośrednio. To prawda, SI może stać się ogromnym przyjacielem szkoły. Uczniowi pomoże z pracą domową, a przed nauczycielami otworzy zupełnie nowe możliwości dostępu do krojonych dokładnie pod potrzeby danej chwili czy lekcji interakcji językowych, tworzenia na zawołanie wszelkiego rodzaju materiałów pomocniczych, także indywidualizowania i lepszego dopasowywania tych materiałów do potrzeb i umiejętności ucznia. Jest nadto w stanie monitorować postępy i reakcje ucznia podczas nauki, stąd niewykluczone, że tego typu feedback stanie się niedługo podstawą pracy każdej szkoły i nauczyciela. Doprowadzi to do gruntownych przemian w systemie. Zanosi się na to, że w końcu zrealizowana zostanie odwieczna idea, by „masowy” styl nauczania kroić pod indywidualne potrzeby człowieka. Wszystko to przed nami, i to wcale nie w tak dalekiej przyszłości.

A jednak… myśląc o tym wszystkim nasuwa się jeszcze jedna refleksja. Czego, mimo wszystko, w tej rewolucji nie przeskoczymy. Jednej rzeczy. SI nie wyręczy naszych dzieci w tym, by się nauczyły, przyswoiły i opanowały. SI z nikogo nie uczyni osoby dwujęzycznej tylko dlatego, że będzie trwać przy nim w gotowości do asysty 24/7 mrugając z ekranu czy przemawiając ze słuchawek. Dopóki nie zacznie się nam wszczepiać do mózgów implantów przekazujących wiedzę prosto do głowy bez żadnego z naszej strony wysiłku – miejmy nadzieję, że jednak jeszcze nieszybko – dwujęzyczne wychowanie pozostanie procesem dla dziecka i pracą dla nas, jego opiekunów i nauczycieli. Będzie od nas wymagało systematyczności, zaangażowania, a przede wszystkich serca, wyczucia, instynktu, intuicji, empatii i zrozumienia, wszystkiego tego, czego maszyny nie posiadają.

Świętowanie Polonijnego Dnia Dwujęzyczności przybiera więc w tym świetle nowe znaczenie. Przypomina o niezbywalnym i jak na razie wciąż niezastąpionym „ludzkim” wymiarze nauki i rodzicielstwa, a także o spoczywającym na nas obowiązku ochrony naszych dzieci przed niepożądanymi skutkami technologicznej rewolucji. Tym potrzebniejsza staje się nasza, „ludzka” współpraca i wymiana doświadczeń. Dwujęzyczna rodzino – dziś bardziej niż kiedykolwiek: wspierajmy się, nie dajmy się i trzymajmy się razem!

Planując tegoroczne obchody Polonijnego Dnia Dwujęzyczności tradycyjnie zapraszamy wszystkich do dzielenia się z nami i resztą polonijnego świata Waszymi pomysłami na PDD 2023, a jednocześnie zachęcamy do odwiedzania stron www.polishbilingualday.com. Jak zawsze znajdziecie tam nową, specjalnie przygotowaną na ten rok grafikę, nowe łamigłówki i quizy tematyczne oraz stale powiększające się archiwum wielu innych materiałów do wykorzystania podczas Waszych tegorocznych eventów.

Gorąco też zapraszamy do wzięcia udziału w naszych tegorocznych konkursach z nagrodami! Przygotowaliśmy ich dla Was dwa:

1. Konkurs filmowy pt. HISTORIE RODZINNE dla wszystkich, którzy lubią wypowiadać się słowem i obrazem. Podzielcie się nią z nami swoją historią rodową, a na końcu dodajcie swój komentarz, dlaczego właśnie ta opowieść zapadła nam tak głęboko w serce. Nagrajcie siebie lub członka swojej rodziny opowiadającego tę historię. Ci, którzy nie czują się jeszcze zbyt pewnie w wypowiadaniu się przed kamerą, mogą swoją historię spisać, a następnie przeczytać na nagraniu. Konkurs będzie rozpatrywany w kategoriach wiekowych dla dzieci, młodzieży i dorosłych, a jego wyniki będą ogłoszone i przedstawione podczas obchodów PDD 21-22 października.

2. Konkurs Literacki Jednego Wiersza pt. PATRZĄC W GŁĄB SIEBIE również adresowany do poetów w każdym wieku. Zapraszamy w nim do przesłania wiersza opartego na Waszych wewnętrznych przeżyciach lub refleksjach. Mogą one dotyczyć każdej tematyki, która jest dla Was ważna, mogą być związane ze zdarzeniami w Waszym życiu, przeżyciami, doświadczeniami. Z tym, co kochacie, lubicie, co Was niepokoi lub cieszy.

Więcej informacji na temat konkursów oraz zasad zgłaszania swoich prac znajdziecie na stronie  polishbilingualday.com.

Czytelnicy wersji online ZK mogą kliknąć w poniższe linki:

1. https://dobraszkolanowyjork.com/historie-rodzinne-filmowy-konkurs-dla-dzieci-mlodziezy-i-doroslych-na-ix-polonijny-dzien-dwujezycznosci/?fbclid=IwAR2w60-S-jKADDxaIV7vCg57OqqzVvT1PL-5AmxuICbjSa9leJVLEo6tuRw

2. http://www.polishbilingualday.com/language/pl/9-polonijny-dzien-dwujezycznosci-konkurs-jednego-wiersza-patrzac-w-glab-siebie/?fbclid=IwAR2isdMonUHbSNhar720vWgsAos8oCqu1wbLLzXDd5D6ZloQQKX85N0Yem4

Jak można świętować Polonijny Dzień Dwujęzyczności?

Poprzez zorganizowanie różnego rodzaju wydarzeń w swoim lokalnym środowisku: w szkole, w parafii, polskim klubie, bibliotece. Jego forma może być dowolnie wybrana przez Państwa, od polskiego pikniku, festiwalu, poprzez wystawy o Polsce, prezentacje, spotkania czytelnicze, wykłady, przedstawienia, koncerty, wspólne śpiewanie, do indywidualnych spotkań w mniejszym gronie. Nawet jeżeli jesteśmy w pojedynkę, nagrajmy się na telefonie, opowiadając o swoim miejscu zamieszkania i polskich oznakach w lokalnym środowisku.

Zachęcamy do organizowania lokalnych wydarzeń z okazji Polonijnego Dnia Dwujęzyczności, w swoim środowisku. Dzień ten obchodzony jest w każdy trzeci weekend października. W tym roku przypada on 21-22 października.

Redakcja Dobrej Szkoły Nowy Jork