Fort Pułaski w Savannah

Kazimierz Pułaski jako bohater walk o wolność dwóch narodów – polskiego i amerykańskiego – oraz jako marszałek konfederacji barskiej i generał z okresu wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych jest upamiętniony w wielu miejscach i na różne sposoby. Jego imię noszą szkoły, ulice, place, mosty, a także największa na świecie parada odbywająca się od 1936 roku w pierwszą niedzielę października na manhattańskiej Piątej Alei.

Miejsc dedykowanych gen. Kazimierzowi Pułaskiemu nie mogło zabraknąć w Savannah, w stanie Georgia, gdzie zginął podczas oblężenia tego miasta. Jednym z kilku obiektów upamiętniających „ojca amerykańskiej kawalerii” jest tam Fort Pułaski. Jest on jednocześnie zaliczany do narodowych pomników Stanów Zjednoczonych.

Znajduje się na wyspie Cockspur, którą od miasta Savannah oddziela delta rzeki, noszącej taką samą nazwę. Fort Pułaski, będący niegdyś centrum nauki i wynalazków wojskowych, ma ogromne znaczenie zarówno dla amerykańskiej historii, jak i miasta, na peryferiach którego został wybudowany. Odegrał ważną rolę w czasie wojny secesyjnej, był również wykorzystywany jako obóz jeniecki.

Obecnie zwiedzający mogą spacerować po terenie tej murowanej fortyfikacji, której początki sięgają XIX wieku. Budowę fortu zlecił prezydent James Madison, który po wojnie brytyjsko-amerykańskiej zaplanował nowy system przybrzeżnych fortyfikacji, by ochronić Stany Zjednoczone przed obcym najazdem. Twierdza stanowiła ważny punkt strategiczny i miała za zadanie zabezpieczać miasto oraz port Savannah przed atakiem z morza. Na miejsce usytuowania fortyfikacji – której budowę rozpoczęto w 1829 roku – wybrano małą wysepkę Cockspur.

Ukończenie fortu zajęło aż 18 lat, a cały projekt kosztował około miliona dolarów. Już w trakcie prac budowlanych militarny obiekt został nazwany Fort Pułaski na cześć gen. Kazimierza Pułaskiego, polskiego żołnierza i dowódcy, który walczył w czasie rewolucji amerykańskiej w armii Jerzego Waszyngtona. Fortyfikacja ta ostatecznie została oddana do użytku w 1847 roku. Do jej budowy zużyto ponad 25 milionów cegieł, znanych jako „Savannah Grey”. Ściany fortu mają około 2 metrów grubości.

Całość jest osadzona na kilku tysiącach 20-metrowych pali drewnianych, wbitych w bagienne podłoże, tak by sięgały stałego gruntu.

W 1924 roku Fort Pułaski wpisano na listę narodowych zabytków i otwarto go dla zwiedzających, natomiast w 1966 roku znalazł się w rejestrze miejsc historycznych. Obecnie forteca pełni rolę muzeum, które jest dostępne dla zwiedzających. Można w nim zobaczyć bardzo dużo różnych armat i sprzętu wojskowego. Do niedawna był tam też m.in. duży portret gen. Kazimierza Pułaskiego, jego życiorys (po polsku i angielsku), a także urna z ziemią z Warki – niestety te eksponaty zostały usunięte z wystawy przez obecną administrację fortu.

Opr. Wojtek Maślanka