Władze oświatowe w Polsce zauważyły znaczenie języka polskiego na obczyźnie oraz postanowiły wzmocnić rozwój polonijnej edukacji, a także dwujęzycznych polsko-angielskich programów w amerykańskim systemie nauczania. W USA przebywa specjalna delegacja Ministra Edukacji i Nauki, która odbywa szereg spotkań z Polonią. Jednym z przystanków była Amerykańska Częstochowa, gdzie wręczono odznaczenia osobom zaangażowanym w podtrzymanie polskości oraz rozwój dwujęzycznej edukacji, omówiono możliwości współpracy w tej kwestii pomiędzy Polską a Polonią oraz złożono wieńce na cmentarzu weterańskim.
W skład delegacji Ministra Edukacji i Nauki, która wizytuje różne polonijne ośrodki i miejsca związane z podtrzymaniem polskości, polskiej historii i tradycji, a przede wszystkim języka polskiego oraz jego rozwojem wchodzą m.in.: Justyna Kralisz, dyrektor Ośrodka Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą, dr Zofia Sawicka z Narodowej Agencji Współpracy Akademickiej i Paweł Maciąg, jeden z dyrektorów nowopowstałego Instytutu Rozwoju Języka Polskiego im. Maksymiliana Marii Kolbego. Delegacji przewodzi Piotr Semeniuk, dyrektor Departamentu Współpracy Międzynarodowej w Ministerstwie Edukacji i Nauki, a towarzyszy jej także wicekonsul Mateusz Gmura. W niedzielę, 5 lutego, delegacja odwiedziła Duchową Stolicę Polonii w Doylestown w stanie Pensylwania.
CMENTARZ WETERAŃSKI
Wizyta w Amerykańskiej Częstochowie rozpoczęła się od wizyty na cmentarzu weterańskim, gdzie oddano hołd i modlono się w intencji zmarłych i poległych żołnierzy walczących o wolną i niepodległą Polskę. Złożono także wieńce przed pomnikiem Husarza, a także pod pomnikami żołnierzy wyklętych oraz ofiar katastrofy smoleńskiej. W tej ceremonii, ministerialnej delegacji towarzyszyli przedstawiciele ZHP oraz SWAP z komendantem Tadeuszem Antoniakiem na czele. Spotkanie to było także okazją do wręczenia przez niego specjalnego pisma wystosowanego do Ministra Edukacji i Nauki prof. Przemysława Czarnka i dotyczącego udziału Polonii w odzyskanie niepodległości Polski.
„Petycja ta dotyczy włączenia do podstawy nauczana historii w polskich szkołach tematu związanego z czynem zbrojnym Polonii amerykańskiej, a w szczególności wkładu Błękitnej Armii w odzyskanie niepodległości w 1918 roku. Cały czas mamy wrażenie, że w Polsce te wiadomości nie do końca są znane, mimo że w ostatnich latach dużo się zmieniło w tej kwestii” – wyjaśnił w rozmowie z „Nowym Dziennikiem” Tadeusz Antoniak, naczelny komendant SWAP.
Autorem pisma jest dr Teofil Lachowicz, historyk i archiwista SWAP oraz redaktor naczelny magazynu „Weteran”. Po zakończeniu ceremonii na cmentarzu weterańskim delegacja zwiedziła muzeum działające przy sanktuarium maryjnym, a także wzięła udział w polskiej mszy św. Pod koniec nabożeństwa Piotr Semeniuk, dyrektor Departamentu Współpracy Międzynarodowej w Ministerstwie Edukacji i Nauki wręczył na ręce o. Tadeusza Lizińczyka, prowincjała zakonu paulinów w USA specjalne wyróżnienie dla Narodowego Sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej w Doylestown. Był to Dyplom Uznania przyznany przez Ministra Edukacji i Nauki prof. Przemysława Czarnka.
SPOTKANIE Z POLONIĄ
Po zakończeniu mszy św., w sali konferencyjnej maryjnego sanktuarium odbyło się spotkanie z Polonią. W jego trakcie miała miejsce prezentacja trzech instytucji których przedstawiciele wchodzili w skład ministerialnej delegacji, odbyła się dyskusja na temat polonijnej edukacji oraz możliwości wsparcia jej przez polski rząd, a także uhonorowano osoby zaangażowane w rozwój języka polskiego, podtrzymanie polskiej historii i tradycji oraz tworzenie dwujęzycznych programów nauczania w amerykańskim systemie edukacji.
„W Ameryce mieszka 10 mln. osób, które się przyznają do polskości. Mówiąc w skrócie można powiedzieć, że połowa Polonii na świecie mieszka w Ameryce, czyli co piąty Polak mieszka w Ameryce, ale jak wiemy ze statystyk, tylko 7 procent Polonii amerykańskiej mówi po polsku” – podkreślił Piotr Semeniuk wyjaśniając konieczność wzmocnienia nauczania języka polskiego w Stanach Zjednoczonych.
„Dzisiaj musimy patrzeć w przyszłość i zastanowić się co może się dziać w kolejnym pokoleniu, które przyjdzie po nas. Nie ma tu już Polaków, którzy przyjeżdżają z Polski i zostają, pozostaje tylko Polonia, która jest już urodzona tutaj. Musimy się zastanowić co robić, żeby sprofesjonalizować działalność różnych instytucji począwszy od przedszkola aż do uczelni wyższych i świat dorosłych” – stwierdził dyrektor Departamentu Współpracy Międzynarodowej w Ministerstwie Edukacji i Nauki.
Towarzyszące mu osoby wchodzące w skład delegacji opowiedziały o działalności organizacji, które reprezentują oraz o ofercie jaką mają dla Polonii, a w szczególności dla dzieci i młodzieży uczącej się. Jako pierwsza głos zabrała Justyna Kralisz, dyrektor Ośrodka Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą.
„Obszar, w którym wspieramy Polonię i Polaków za granicą, prócz prowadzonych przez ośrodek szkół polskich przy placówkach dyplomatycznych, to przede wszystkim zaopatrzenie szkół polonijnych w podręczniki i pomoce dydaktyczne” – podkreśliła prelegentka. Dyrektor ORPEG-u zachęciła również do korzystania z tego rodzaju wsparcia. Jak wyjaśniła, wnioski dotyczące bezpłatnych podręczników dla polonijnych dzieci są dostępne na stronie www.orpeg.pl i powinny być składane przez dyrektorów szkół polonijnych bezpośrednio do ORPEG-u.
„Placówka musi złożyć wniosek o przysłanie podręczników i wskazać konkretne tytuły. Zasada jest tak, że taka szkoła otrzymuje książki raz na trzy lata, podobnie jak to wygląda w Polsce oraz w szkołach konsularnych” – wyjaśniła Justyna Kralisz. W roku ubiegłym ORPEG zrealizował wszystkie wnioski przysłane przez szkoły, które taką prośbę składały po raz pierwszy. W sumie do polonijnych placówek w 2022 roku trafiły podręczniki o wartości 2,5 mln. złotych.
Szefowa Ośrodka Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą poinformowała również o prowadzonych przez tę organizację szkoleniach dla nauczycieli oraz o kształceniu polonijnych dzieci przez ich rodziców, a także w tzw. szkole na odległość, co również upoważnia ich do zdawania egzaminu ósmoklasisty, matury oraz pełnego powrotu do systemu edukacji w Polsce.
„Wszystkie te działania, które podejmujemy i rozwijamy wynikają z tego, że Ministerstwo Edukacji i Nauki postawiło bardzo wiele na edukację za granicą” – zapewniła Justyna Kralisz. Dodała, że na wniosek Ministra Edukacji i Nauki prof. Przemysława Czarnka w dokument kreujący kierunku polityki oświatowej został wpisany dziesiąty punkt mówiący o rozwoju języka polskiego za granicą.
Z kolei dr Zofia Sawicka, zastępca dyrektora Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej omówiła cele jakie ta organizacja realizuje na poziomie studenckim i naukowym.
„Naszą misją jest wzmocnienie potencjału polskiej nauki i szkolnictwa wyższego poprzez wymianę i współpracę międzynarodową, czyli działanie na poziomie akademickim w kontekście międzynarodowym, w tym również polonijnym” – wyjaśniła prelegentka. Zachęcała również po podejmowania przez młodzież wyższej edukacji w naszym kraju.
„W Polsce studia na uczelniach państwowych są bezpłatne dla studentów posiadających polski paszport lub Kartę Polaka. Dla takich osób oferujemy stypendium im. gen. Władysława Andersa” – podkreśliła dr Zofia Sawicka. Jak zapewniła, wsparcie to przyznawane jest na cały okres kształcenia i wynosi obecnie 1500 zł. miesięcznie.
„Oferujemy także roczny kurs przygotowawczy pozwalający doszkolić język polski” – zapewniła przedstawicielka Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej. Zachęcając do studiowana w Polsce dodała, że w naszym kraju mamy kierunki studiów, które w skali światowej są wiodące.
„Są to przede wszystkim nauki ścisłe takie jak matematyka, fizyka, informatyka, inżynieria materiałowa, a także archeologia” – wyliczała dr Zofia Sawicka. W tym kontekście wymieniła Uniwersytet Warszawski, krakowską AGH i Politechnikę Warszawską dodając, że polskie dyplomy są uznawane w całej Unii Europejskiej.
„Zapraszamy także na miesięczne kursy językowe na polskich uczelniach. Oczywiście finansujemy je i co roku mamy 700 stypendystów korzystających z tych intensywnych szkoleń” – dodała przedstawicielka Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej.
W skład ministerialnej delegacji wchodził także Paweł Maciąg, jeden z dyrektorów działającego od 1 stycznia br. Instytutu Rozwoju Języka Polskiego im. Maksymiliana Marii Kolbego.
„Nasza organizacja ma wspierać język polski na całym świecie, a także cały obszar związany z naszą tożsamością i naszym DNA. Wiadomo, że język jet takim korzeniem polskości, ale z nim wiąże się kultura oraz nasze tradycje, historia i przekonania” – wyjaśnił prelegent. – Szefem tego instytutu jest prof. Jacek Gołębiowski z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, który ma bardzo ambitną wizję działalności naszej organizacji” – dodał Paweł Maciąg. W ofercie Instytutu Rozwoju Języka Polskiego im. Maksymiliana Marii Kolbego mają być m.in. stypendia dla najbardziej ambitnych i najlepszych uczniów szkół polonijnych.
MEDALE KOMISJI EDUKACJI NARODOWEJ
Wizyta ministerialnej delegacji w Amerykańskiej Częstochowie oraz spotkanie z Polonią było okazją do wręczenia odznaczeń przyznanych przez Ministra Edukacji i Nauki osobom zaangażowanym w podtrzymanie oraz promocję dziedzictwa i języka polskiego, a także rozwój dwujęzycznej polsko-angielskiej edukacji w amerykańskich szkołach. Wręczył je dyrektor Departamentu Współpracy Międzynarodowej w Ministerstwie Edukacji i Nauki Piotr Semeniuk.
W uznaniu zasług na rzecz popularyzacji języka polskiego i pracy edukacyjnej za granicami kraju, medal Komisji Edukacji Narodowej otrzymali: o. Tadeusz Lizińczyk oraz o. Bartłomiej Marciniak. Natomiast w uznaniu zasług na rzecz popularyzacji i promocji języka polskiego za granicami kraju, a w szczególności idei dwujęzyczności podobne odznaczenie otrzymali: Andrzej Cierkosz i Wojciech Maślanka z Fundacji Dobra Polska Szkoła, dzięki której staraniom, w czterech szkołach w Nowym Jorku (w tym jedna na Long Island) powstały polsko-angielskie programy nauczania. Medal Komisji Edukacji Narodowej został również przyznany pani Joannie Mikoluk, dyrektorce Polskiej Szkoły im. Matki Bożej Częstochowskiej działającej przy sanktuarium w Daylestown, która jednak ze względu na stan zdrowia nie mogła pojawić się na ceremonii wręczenia odznaczeń. Medal zostanie jej wręczony przez konsula generalnego w późniejszym terminie.
Osoby wyróżnione nie kryły radości z docenienia ich wieloletnich starań związanych z podtrzymaniem języka polskiego na obczyźnie, ale również podkreślały, że przyjmują te odznaczenia jako uhonorowanie wielu osób, z którymi współpracują w celu osiągnięcia tego celu.
„Historia Amerykańskiej Częstochowy istniejącej już kilkadziesiąt lat od samego początku była naznaczona troską o wartości polskie, troską o język polski i przekazywanie łączności z Polską. Ten medal oraz dyplom (wręczony podczas mszy św.) przyjmuję jako zauważenie wartości tego miejsca – Amerykańskiej Częstochowy, oraz tego co tutaj się dzieje w przekazywaniu polskości na różnych poziomach” – podkreślił o. Tadeusz Lizińczyk. Prowincjał zakonu paulinów w USA dodał, że ma na myśli zarówno polską szkołę, jak również obozy dla zuchów, które tam są organizowane od wielu lat, ale też codzienne spotkania z pielgrzymami, którzy przychodzą do sanktuarium maryjnego żeby poczuć polskość.
„Odbieram to jako podziękowanie i docenienie przestrzeni, którą Amerykańska Częstochowa tworzy dla wszystkiego co jest polskie, bo tego doświadczamy na co dzień posługując wszystkim ludziom, którzy wykazują zainteresowanie polską kulturą, tożsamością, historią i tym wszystkim co Polskę stanowi” – dodał o. Tadeusz Lizińczyk. W podobnym tonie wypowiedział się drugi odznaczony zakonnik.
„Ten medal jest nie tylko dla mnie, ale jest przede wszystkim dla tych, z którymi tutaj pracuję. Jest to dar dla tego miejsca, dla Duchowej Stolicy Polonii” – podkreślił o. Bartłomiej Marciniak. Paulin dodał, że na legitymacji, którą otrzymał wraz z odznaczeniem widnieje data – 2 lutego, kiedy przypada święto Matki Bożej Gromnicznej, i właśnie jej ofiarował to wyróżnienie.
„’Bóg, honor i ojczyzna’ zawsze były w moim sercu bo dzięki ks. Jerzemu Popiełuszce byłem wychowywany w patriotyzmie. Kocham Polskę, kocham Amerykę, kocham Polaków i Amerykanów i służę wszystkim, zatem niech ten medal będzie taką radością i podziękowaniem” – stwierdził o. Bartłomiej Marciniak. Przedstawiciele Fundacji Dobra Polska Szkoła zwrócili uwagę, że przyznane dla nich odznaczenia są dowodem, że Polskie Ministerstwo Edukacji dostrzegło i doceniło znaczenie dwujęzycznej formy kształcenia w amerykańskim systemie szkolnictwa, dzięki któremu polonijne dzieci mogą codziennie po kilaka godzin mieć kontakt z językiem polskim i możliwość opanowania go na poziomie swoich rówieśników w Polsce, oprócz oczywiście doskonałej znajomości języka angielskiego.
„Bardzo dziękuję panu ministrowi za docenienie mojej działalności w naszej fundacji, która jest głównym powodem otrzymania tego medalu. Programy dwujęzyczne są najważniejszą drogą do utrzymani języka polskiego na wysokim poziomie wśród Polonii i na pewno będę nadal kontynuował moją pracę w tym temacie” – zapewnił Andrzej Cierkosz, prezes Fundacji Dobra Polska Szkoła. Podobnie stwierdził jej dyrektor programowy Wojciech Maślanka.
„Przyjmuję to odznaczenie jako dowód uznania wieloletnich starań i pracy w fundacji na rzecz powstawania nowych dwujęzycznych programów w amerykańskich szkołach. Odbieram go także w imieniu wielu osób oraz rodziców polonijnych dzieci, którzy chcieli skorzystać z tej formy nauczania i włączyli się do walki o tę formę kształcenia, ponieważ bez nich tego typu programy nie mogłyby powstać. Przyjmuję ten medal również w imieniu „Nowego Dziennika”, którego jestem redaktorem, i na łamach którego publikuję artykuły promujące dwujęzyczność” – podkreślił Wojciech Maślanka. Dodał, że odznaczenie to traktuje jako akceptację i docenienie jego pracy, ale również czynnik mobilizujący do dalszego działania na rzecz tworzenia nowych polsko-angielskich programów nauczania i propagowania dwujęzyczności.
Autor tekstu: WOJTEK MAŚLANKA