Nowy Jork przyjazny dla seniorów?

Wojtek Maślanka

Nowojorski Wydział ds. Osób Starszych (NYC Department for the Aging) opublikował raport „Stan starszych nowojorczyków: Budowanie przyszłości z uwzględnieniem osób starszych”, który podkreśla, co najbardziej doskwiera seniorom oraz czego ich zdaniem najbardziej potrzebują, aby nadal żyć i rozwijać się w Wielkim Jabłku. Jest to pierwsza tego typu analiza oparta na wynikach kompleksowego badania potrzeb w zakresie usług, przeprowadzona przez NYC Department for the Aging zeszłego lata i mająca na celu identyfikację najpilniejszych potrzeb seniorów, analizę luk w usługach i dalsze informowanie o działaniach na ich rzecz.

„Starsi mieszkańcy Nowego Jorku są sercem i duszą naszych społeczności i musimy zapewnić im zasoby niezbędne do dalszego rozwoju” – stwierdził burmistrz Wielkiego Jabłka Eric Adams w oświadczeniu przesłanym do redakcji „Nowego Dziennika”. Pismo z NYC Department for the Aging zawiera także informacje na temat badań dobrostanu seniorów przeprowadzonych wśród starszych mieszkańców reprezentujących różne nacje, w tym również naszych rodaków.

„Wyniki tej ankiety pomogą nam w dalszym postępie, jaki poczyniliśmy w ciągu ostatnich trzech lat dzięki tzw. Gabinetowi Starszych Nowojorczyków, zwiększając bezpieczeństwo naszego miasta, zmniejszając dyskryminację ze względu na wiek oraz poprawiając dostęp do wsparcia i usług, aby osoby starsze mogły żyć z godnością i szacunkiem, na jaki zasługują” – dodał nowojorski włodarz.

„Zapytaliśmy starszych mieszkańców Nowego Jorku i opiekunów ze wszystkich pięciu gmin (Bronks, Brooklyn, Manhattan, Queens i Staten Island), reprezentujących różne kultury i posługujących się wieloma językami, czego potrzebują, aby prowadzić aktywne społecznie i zdrowe życie – wyjaśniła Lorraine Cortés-Vázquez, komisarz ds. osób starszych w Nowym Jorku. – Te wyniki pomogą nam służyć nie tylko dzisiejszym seniorom, ale także tym, którzy wkrótce staną się starszymi mieszkańcami. W związku z ciągłym wzrostem tej populacji nadszedł czas, aby podjąć znaczące kroki w celu przygotowania się na przyszłość. To badanie dostarcza miastu i sektorowi ds. seniorów dane potrzebne do podejmowania świadomych decyzji, które poprawią jakość życia wszystkich mieszkańców Nowego Jorku” – dodała komisarz.

Wyniki ankiety pokazują, jakich usług i wsparcia seniorzy najbardziej potrzebują, aby móc starzeć się i spokojne żyć w swoim miejscu zamieszkania, bez konieczności migracji do innych stanów czy też kraju swojego pochodzenia, co często ma miejsce wśród starszych reprezentantów Polonii.

„Największym problemem jest dostęp do bezpiecznego, odpowiednio dostosowanego mieszkania. Wielu naszych seniorów ze względu na niskie emerytury korzysta z mieszkań dotowanych przez miasto, ale często są one daleko od centrum seniora w niezbyt bezpiecznej okolicy, w budynkach, gdzie czują się wyobcowani i wręcz zagrożeni. Niektórzy boją się do nich wracać, ale nie mają wyboru. Ci, którzy wynajmują pokoje, bo na mieszkania ich po prostu nie stać, czekają latami na przydział z miasta. Gdy w końcu przychodzi, okazuje się, że mieszkanie to jest bardzo daleko, czasem bez windy, czasem w miejscach z dużą przestępczością” – wyjaśnia „Nowemu Dziennikowi” Katarzyna Drucker, koordynatorka  i animatorka kultury współpracująca od 2018 roku z Klubem Seniora „Krakus” na Greenpoincie i związana z polskimi seniorami nie tylko zawodowo, ale także emocjonalnie poprzez różne wspólne projekty jak np. „Zacisze wokalno-muzyczne dla seniorów” oraz „Salon wokalno-poetycki”, realizowane w ramach prowadzonej przez nią organizacji THEOS Theatre and Opera Society.

„W ostatnich latach zwłaszcza na Greenpoincie wielu seniorów straciło swoje wynajmowane malutkie mieszkania ze względu na wzrost czynszu lub sprzedaż domu. Niektórzy właściciele poprzez np. odłączanie wody czy ogrzewania, że tak to nazwę, 'czyścili’ swoje domy z nierentownych mieszkańców. Kiedyś pokój na Greenpoincie można było znaleźć za 400 dol., dzisiaj w miarę przytulny pokój kosztuje tam średnio 800-1300 dol., a nasi seniorzy w większości żyją z najmniejszej emerytury, wynoszącej około 1000 dol. miesięcznie. Z tego co wiem, dofinansowanie mają tylko osoby posiadające mieszkania miejskie, a pozostali seniorzy są pozostawieni sami sobie. Dlatego wielu decyduje się na powrót do Polski, lub gorzej, mniej zaradni stają się bezdomni i śpią na ulicy nie przyznając się do tego, myją się w publicznej toalecie i przychodzą do nas. I ten problem się powiększa w dobie inflacji. Jest wielka potrzeba programu dofinansowania do mieszkań czy pokoi dla seniorów z najniższą emeryturą” – wyjaśnia Katarzyna Drucker.

Dodaje, że z tego też wynika obawa o bezpieczeństwo finansowe, prowadzące do większych kłopotów.

„Emerytura czy niewystarczające oszczędności mogą prowadzić do problemów finansowych, szczególnie w obliczu rosnących kosztów życia i opieki zdrowotnej. Czy miasto wie, że dla wielu seniorów posiłek w Klubie Seniora 'Krakus’ jest jedynym ciepłym posiłkiem lub nawet jedynym posiłkiem w ciągu dnia? Jeśli senior ma rodzinę, to super, ale wielu z nich jest tutaj samotnych, bez bliskich. Dla nich nasz klub jest jedyną rodziną, i tutaj przechodzimy do najbardziej dotkliwego i bolesnego problemu jaką jest depresja wśród seniorów” – stwierdza nasza rozmówczyni.

Przy tej okazji wspomina o przeprowadzonej dwa lata temu wśród greenpoinckich seniorów akcji „Muzyka – wspomaganie osób w depresji” organizowanej przez fundację Chórtownia z Polski. Jej ambasadorem był Stan Borys, który wcześniej przeszedł udar mózgu oraz długą rehabilitację.

„Odczytaliśmy 'List Otwarty’ poruszający problem depresji i jak można sobie z nią radzić. Wielu seniorów podchodziło do mnie, a ja do stolików i miałam bardzo ciekawe rozmowy poruszające takie problemy jak brak dostępu do pomocy psychologicznej i doradczej, pomocy seniorom w adaptacji do nowych sytuacji życiowych i radzeniu sobie z poczuciem osamotnienia” – podkreśla Katarzyna Drucker, dodając, że to wsparcie często jest tylko „na papierze”.

Przeciwko takim sytuacjom, ale także utrudnieniom natury biurowo-administracyjnej chcą wyjść nowojorskie władze, a przeprowadzona ankieta ma im pomóc w wyznaczeniu kierunku i priorytetów związanych ze wsparciem starszych wiekowo mieszkańców Wielkiego Jabłka. Ogólne problemy, z którymi borykają się polscy seniorzy są zbieżne z wynikami badań przeprowadzonych przez NYC Department for the Aging.

Z raportu „Stan starszych nowojorczyków: Budowanie przyszłości z uwzględnieniem osób starszych” wynika, że:

• 41 proc. osób starszych stwierdziło, że mają trudności z opłaceniem przynajmniej jednego rachunku;

• 30 proc. ankietowanych zgłosiło trudności z zakupem zdrowej żywności;

• prawie 27 proc. seniorów wskazało, że nie ma stabilnego miejsca zamieszkania;

• ponad 36 proc. osób starszych stwierdziło, że mają przynajmniej jedno ograniczenie uniemożliwiające im wychodzenie z domu;

• prawie 30 proc. opiekunów poniżej 60. roku życia wskazało, że opiekuje się zarówno seniorem, jak i osobą niepełnoletnią, 55 proc. z nich podało, że poświęcają na obowiązki opiekuńcze ponad 15 godzin tygodniowo;

• ponad jedna na pięć osób starszych stwierdziła, że doświadczyła dyskryminacji ze względu na wiek;

W ciągu ostatnich kilku lat władze Wielkiego Jabłka podjęły szereg działań w celu zaspokojenia potrzeb seniorów i ich opiekunów. Administracja Erica Adamsa utworzyła Gabinet Starszych Nowojorczyków, który zredukował podziały między agencjami i wprowadził nowe inicjatywy dotyczące bezpieczeństwa publicznego, przystępności cenowej i dyskryminacji ze względu na wiek. Niektóre z tych pomysłów spotkały się z ogólnokrajowym zainteresowaniem. Dzięki temu sukcesowi i rosnącej liczbie mieszkańców w wieku 60 lat i starszych, Gabinet Starszych Nowojorczyków został prawnie uregulowany, aby mógł kontynuować prace nad budową miasta im przyjaznego.

Wspomniane inicjatywy to m.in.:

• przydzielenie do każdego komisariatu NYPD oraz obszaru świadczenia usług osoby kontaktowej ds. seniorów, której zadaniem jest udzielanie pomocy osobom starszym będącym ofiarami przestępstw, tak aby mogły one uzyskać dostęp do przeznaczonych dla nich form wsparcia i programów;

• w obecnym roku budżetowym prawie 55 tys. starszych mieszkańców Nowego Jorku otrzymało pomoc w zapisaniu się do programu Senior Citizen Rent Increase Exemption oraz Disability Rent Increase Exemption, dzięki czemu mogli pozwolić sobie na pozostanie w swoich społecznościach;

• uruchomiono pilotażowy program Pop-Up Cafe, aby zwiększyć dostęp seniorów do pożywnego jedzenia;

• Miejska Komisja Praw Człowieka cały czas edukuje mieszkańców uczestniczących w programie NYC Aging’s Older Adult Workforce na temat dyskryminacji ze względu na wiek i tego, co miasto oferuje osobom, które doświadczają jej w miejscu pracy;

• uruchomiono dwa programy międzypokoleniowe mające na celu zmniejszenie dyskryminacji ze względu na wiek we współpracy z nowojorskimi szkołami publicznymi oraz Wydziałem Młodzieży i Rozwoju Społeczności;

• Wydział Transportu zwrócił się do osób starszych z prośbą o przedstawienie pomysłów, które ich zdaniem mogłyby uczynić ulice bezpieczniejszymi i łatwiejszymi do poruszania się, tak aby można było wdrożyć środki uspokajające ruch;

• pracownicy służby zdrowia z NYC Health + Hospitals oraz nowojorskiego Wydziału Zdrowia i Higieny Psychicznej uczestniczyli w szkoleniach, aby dowiedzieć się więcej o możliwościach, jakie inne agencje oferują osobom starszym, czyniąc te możliwości bardziej dostępnymi dla swoich pacjentów.

• przedstawiono starszym osobom korzystającym z ośrodków NYC Parks and Recreation Centers specjalistów od zdrowia psychicznego, aby zmniejszyć stereotypy z nim związane oraz poinformować ich dostępnych usługach;  

Ankieta dotycząca oceny potrzeb w zakresie usług została rozesłana wśród osób starszych i opiekunów posługujących się w jednym z 11 najczęściej używanych w metropolii nowojorskiej językach, w tym także do polonijnych seniorów. NYC Department for the Aging promował ją podczas wydarzeń lokalnych, w mediach społecznościowych oraz we współpracy z organizacjami społecznymi. W sumie odpowiedziało na nią 8600 nowojorczyków, z których większość nie korzysta obecnie z usług ani programów NYC Aging.

„Stan starszych nowojorczyków: Budowanie przyszłości z uwzględnieniem osób starszych” to pierwszy z serii raportów opartych na badaniu, kolejne pojawią się niebawem. Jego pełną wersję można znaleźć na stronie internetowej NYC Aging.