Odeszli w minionych 12 miesiącach – Polska

Przypominamy ludzi polskiej polityki, kultury i nauki – a także postaci istotne dla historii – którzy zmarli w ciągu minionego roku. Odeszli m.in. Zofia Posmysz, Barbara Krafftówna, Sylwester Chęciński, Franciszek Pieczka, Jerzy Trela, Marian Zembala, Mieczysław Gogacz i Ludwik Dorn.

LISTOPAD 2021

1.11 – Bogusława Latawiec-Balcerzan, poetka, prozaiczka, krytyczka literacka, redaktorka i nauczycielka – miała 82 lata.

3.11 – Joanna Maria Bruzdowicz-Tittel, kompozytorka, pianistka, krytyk muzyczny i publicystka – miała 78 lat.

8.11 – Ryszard Badowski, podróżnik, operator filmowy, fotograf, pisarz, reporter, autor programu telewizyjnego „Klub sześciu kontynentów” – miał 91 lat.

14.11 – Jerzy Tomziński, duchowny rzymskokatolicki, paulin, trzykrotny przeor klasztoru paulinów na Jasnej Górze, uczestnik Soboru Watykańskiego II oraz inicjator modlitwy Apelu Jasnogórskiego – miał 102 lata.

16.11 – Kamil Durczok, dziennikarz, prezenter telewizyjny i radiowy oraz publicysta – miał 53 lata.

18.11 – Andrzej Urny, gitarzysta blues-rockowy i rockowy, kompozytor, aranżer, producent muzyczny, członek zespołów Dżem, Perfect i Krzak – miał 63 lata.

28.11 – Bogdan Kulik, muzyk, perkusista jazzowy – miał 73 lata.

29.11 – Robert Pożarski, muzyk, śpiewak i badacz chorału gregoriańskiego, założyciel wrocławskich zespołów Schola Gregoriana Silesiensis oraz Schola Mulierum Silesiensis, od 2009 r. kantor Kościoła Pokamedulskiego w warszawskim Lesie Bielańskim – miał 56 lat.

GRUDZIEŃ 2021

1.12 – Stanisław Tabisz, malarz, grafik, scenograf, pedagog, krytyk sztuki, aktor „Piwnicy pod Baranami”, rektor krakowskiej ASP (2012-20) – miał 65 lat.

8.12 – Antoni Gucwiński, lekarz weterynarii, zootechnik, dyrektor wrocławskiego zoo (1966–2006), twórca programów telewizyjnych – miał 89 lat.

8.12 – Sylwester Chęciński, reżyser filmowy i scenarzysta – miał 91 lat.

11.12 – Włodzimierz Pac, wieloletni korespondent Polskiego Radia na Białorusi i w Rosji – miał 54 lata.

13.12 – Józef Tejchma, polityk w PRL, wicepremier (1972–79), minister kultury i sztuki (1974–78 i 1980–82), minister oświaty i wychowania (1979-80) – miał 94 lata.

13.12 – Józef Głomb, uczony, profesor nauk technicznych, specjalista budowy mostów, członek Polskiej Akademii Nauk – miał 94 lata.

14.12 – Emil Broniarek, w czerwcu 1976 r. współorganizator protestu w ZM Ursus, współpracownik KSS KOR, kolporter „Robotnika” – miał 69 lat.

14.12 – Tadeusz Ross, aktor, satyryk, piosenkarz, autor musicali i tekstów piosenek, poseł na Sejm VI kadencji, eurodeputowany VII kadencji – miał 83 lata.

14.12 – Miłogost Reczek, aktor teatralny, filmowy, dubbingowy i telewizyjny oraz lektor – miał 60 lat.

20.12 – Andrzej Rozpłochowski, mechanik, działacz opozycji w okresie PRL, jeden ze współtwórców śląskiej „Solidarności” – miał 71 lat.

STYCZEŃ 2022

2.01 – Mirosław Kowalski, dziennikarz i wydawca, członek kolegium redakcyjnego Niezależnej Oficyny Wydawniczej, twórca wydawnictwa SuperNowa – miał 67 lat.

4.01 – Andrzej Nowak, gitarzysta, kompozytor i producent muzyczny, jeden z założycieli zespołu TSA, lider i założyciel rockowej grupy Złe Psy – miał 62 lata.

11.01 – Ludwik Dobrzyński, prof. nauk fizycznych, fizyk jądrowy, przez większość życia zawodowego związany z Narodowym Centrum Badań Jądrowych – miał 81 lat.

22.01 – Janina Traczykówna, aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna – miała 91 lat.

23.01 – Jacek Trznadel, pisarz, poeta, tłumacz, krytyk literacki i publicysta, profesor nauk humanistycznych – miał 91 lat.

23.01 – Barbara Krafftówna, aktorka teatralna i filmowa, artystka kabaretowa i piosenkarka.- miała 93 lata.

24.01 – Tadeusz Bradecki, aktor i reżyser teatralny, dramaturg – miał 67 lat.

25.01 – Przemysław Górny, działacz antykomunistyczny i antyustrojowy w okresie PRL, więzień polityczny – miał 89 lat.

27.01 – Jacek Smagowicz, działacz opozycji antykomunistycznej oraz NSZZ „Solidarność” – miał 79 lat.

LUTY 2022

1.02 – Bogdan Walczak, prof. nauk humanistycznych, językoznawca, polonista, slawista, dziekan Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej UAM i prorektor uczelni – miał 80 lat.

3.02 – Maria Nurowska, powieściopisarka i nowelistka – miała 77 lat.

3.02 – Jarosław Marek Rymkiewicz, poeta, eseista, dramaturg i krytyk literacki, prof. nauk humanistycznych, laureat Nagrody Mediów Publicznych (2019) – miał 86 lat.

4.02 – Jerzy Osiatyński, prof. nauk ekonomicznych, poseł na Sejm kontraktowy (X kadencji) i na Sejm I, II i III kadencji, minister-kierownik Centralnego Urzędu Planowania (1989–91), minister finansów (1992–93), członek Rady Polityki Pieniężnej (2013–19) – miał 80 lat.

6.02 – Zdzisław Jan Ryn, prof. nauk medycznych, wybitny polski psychiatra, dyplomata, podróżnik i zdobywca szczytów gór Ameryki Południowej – miał 84 lata.

7.02 – Jerzy Bartmiński, prof. nauk humanistycznych, wybitny językoznawca, etnolingwista, folklorysta, slawista, emerytowany wykładowca Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie – miał 82 lata.

7.02 – Zbigniew Namysłowski, saksofonista jazzowy, kompozytor i aranżer – miał 82 lata.

10.02 – Stanisław Maria Jankowski, publicysta, dziennikarz i pisarz, współzałożyciel Niezależnego Komitetu Historycznego Badania Zbrodni Katyńskiej – miał 76 lat.

14.02 – Daniel Passent, dziennikarz i publicysta, pisarz, tłumacz, satyryk i dyplomata – ambasador RP w Chile (1997–2002) – miał 83 lata.

18.02 – Zdzisław Podkański, minister kultury i sztuki (1996-97), poseł na Sejm RP II, III i IV kadencji, eurodeputowany (2004-09) – miał 72 lata.

18.02 – Witold Paszt, założyciel i wokalista zespołu Vox, zagrał trenera G. Kalocsaya w filmie „Gwiazdy” Jana Kidawy-Błońskiego (2017) – miał 68 lat.

20.02 – Jerzy Szperkowicz, dziennikarz i reporter – miał 89 lat.

20.02 – Krystyna Meissner, reżyser teatralny, twórczyni Międzynarodowych Festiwali Teatralnych „Kontakt” i „Dialog” – miała 88 lat.

24.02 – Zygmunt Woźniczka, prof. nauk humanistycznych, historyk związany z Uniwersytetem Śląskim, specjalista m.in. od dziejów i kultury regionu – miał 68 lat.

MARZEC 2022

2.03 – Zbigniew Jaremko, saksofonista tenorowy i sopranowy, klarnecista, kompozytor i aranżer, także twórca muzyki teatralnej i filmowej – miał 75 lat.

4.03 – Aleksander Tarnawski ps. Upłaz, Wierch, inżynier chemik, mjr WP, oficer Polskich Sił Zbrojnych i Armii Krajowej, cichociemny – miał 101 lat.

4.03 – Tadeusz Borowski, aktor i lektor – miał 80 lat.

9.03 – Zofia Gołubiew, historyk sztuki, dyr. Muzeum Narodowego w Krakowie (2000–15) – miała 79 lat.

11.03 – Ludwik Erhardt, muzykolog i dziennikarz muzyczny, redaktor naczelny „Ruchu Muzycznego” (1971-2008) – miał 87 lat.

14.03 – Józef Caban, rolnik, działacz narodowy, por. WP, żołnierz AK – miał 106 lat.

15.03 – Stefan Jurga, fizyk, rektor UAM (1996–2002), urzędnik państwowy – miał 75 lat.

16.03 – Włodzimierz Nowak, aktor teatralny i filmowy m.in. recytator wiersza podczas uroczystego wręczania paszportów w „Misiu” – miał 80 lat.

17.03 – Emil Czeczko, st. szeregowy, który – po dezercji – odegrał epizodyczną rolę w propagandzie reżimu Łukaszenki dot. kryzysu migracyjnego na granicy polsko-białoruskiej – miał 25 lat.

18.03 – Krzysztof Komornicki, polityk, rolnik i działacz społeczny, poseł na Sejm X kadencji, prezes Polskiej Agencji Prasowej (1996–97) – miał 80 lat.

19.03 – Marian Zembala, kardiochirurg, prof. nauk medycznych, minister zdrowia (2015), poseł na Sejm VIII kadencji, kawaler Orderu Orła Białego -miał 72 lata.

20.03 – Daria Nałęcz, historyk, nauczyciel akademicki, dyr. Archiwów Państwowych (1996–2006) – miała 70 lat.

23.03 – Andrzej Cwojdziński, dyrygent, kompozytor i pedagog muzyczny – miał 94 lata.

22.03 – Edmund Piszcz, duchowny rzymskokatolicki, doktor nauk teologicznych, arcybiskup metropolita warmiński (1992-2006) – miał 92 lata.

25.03 – Jerzy Pieniążek, dr nauk medycznych, wybitny neurochirurg związany z Bytomiem – miał 75 lat.

30.03 – Erwin Wąsowicz, profesor nauk technicznych, rektor Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu (2002-08) – miał 78 lat.

KWIECIEŃ 2022

1.04 – Jolanta Lothe-Kajzar, aktorka – miała 79 lat.

5.04 – Stanisław Kowalski, kolejarz, lekkoatleta amator – miał 111 lat.

6.04 – Zbigniew Gruca, chirurg, endokrynolog, gastroenterolog, prof. nauk medycznych – miał 88 lat.

6.04 – Grzegorz Kalwarczyk, duchowny rzymskokatolicki, infułat, kanclerz Kurii Metropolitalnej Warszawskiej i red. naczelny „Wiadomości Archidiecezjalnych Warszawskich”, varsavianista – miał 81 lat.

7.04 – Ludwik Dorn, publicysta, działacz opozycji w PRL, poseł na Sejm III, IV, V, VI i VII kadencji, współzałożyciel Prawa i Sprawiedliwości, wiceprezes (2001–07), wicepremier i minister MSWiA (2005-07), marszałek Sejmu V kadencji (2007), kawaler Orderu Orła Białego – miał 67 lat.

30.04 – Marek Goliszewski, ekonomista, dziennikarz i działacz gospodarczy, założyciel i prezes Business Centre Club – miał 69 lat.

MAJ 2022

6.05 – Mirosław Pietrewicz, polityk, prof. nauk ekonomicznych, minister-kierownik Centralnego Urzędu Planowania (1993–96) wiceprezes Rady Ministrów i minister skarbu państwa (1996–97), poseł na Sejm III kadencji, członek Rady Polityki Pieniężnej (2004–10) – miał 81 lat.

8.05 – Waldemar Paruch, profesor nauk społecznych, politolog, nauczyciel akademicki oraz polityk, były szef rządowego Centrum Analiz Strategicznych – miał 57 lat.

9.05 – Ludwik Lewin, dziennikarz i poeta, wieloletni korespondent Polskiej Agencji Prasowej w Paryżu – miał 77 lat.

11.05 – Maryna Miklaszewska, bohemistka, dziennikarka, pisarka, działaczka opozycji niepodległościowej w PRL – miała 75 lat.

12.05 – Maria Pańczyk-Pozdziej, nauczycielka, dziennikarka, propagatorka kultury i gwary śląskiej, senator VI, VII, VIII i IX kadencji, wicemarszałek Senatu (2011–15) – miała 79 lat

15.05 – Ignacy Gogolewski, aktor teatralny i filmowy, reżyser, scenarzysta – miał 90 lat.

15.05 – Jerzy Trela, aktor teatralny, filmowy i telewizyjny oraz pedagog, prof. sztuk teatralnych, poseł na Sejm PRL IX kadencji – miał 80 lat.

15.05 – Stanisław Kulon, rzeźbiarz, nauczyciel akademicki, prof. sztuk plastycznych – miał 91 lat.

15.05 – Tadeusz Kowalczyk, rolnik i polityk, poseł na Sejm X i I kadencji, działacz NSZZ RI „Solidarność” – miał 89 lat.

20.05 – Tadeusz Januszko, profesor nauk medycznych, patolog, rektor Akademii Medyczna w Białymstoku (1973-74) – miał 93 lata.

23.05 – Maja Kossakowska, pisarka fantastyki i dziennikarka – miała 50 lat.

29.05 – Maria Mirecka-Loryś, działaczka Związku Akademickiego „Młodzież Wszechpolska” oraz podziemia narodowego w latach 1939–45, Komendantka Główna Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Kobiet, dyr. Krajowego Zarządu Kongresu Polonii Amerykańskiej – miała 106 lat.

30.05 – Jerzy Widuchowski, profesor nauk medycznych, ortopeda-traumatolog, wybitna postać polskiej medycyny sportowej, jeden z pionierów polskiej chirurgii artroskopowej – miał 79 lat.

CZERWIEC 2022

2.06 – Mirosława Błaszczak-Wacławik, historyk filozofii, działaczka opozycji w okresie PRL, wykładowczyni Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach – miała 70 lat.

4.06 – Bolesław Tejkowski, socjolog, inżynier, nauczyciel akademicki, polityk nacjonalistyczny – miał 88 lat.

14.06 – Aleksander Mackiewicz, ekonomista i polityk, minister rynku wewnętrznego (1989–91), przewodniczący Stronnictwa Demokratycznego (1990–91) – miał 77 lat.

15.06 – Jerzy Jackl, historyk literatury i teatrolog, członek opozycji demokratycznej w PRL, działacz społeczny, polityczny i związkowy – miał 88 lat.

20.06 – Janusz Kępski, kompozytor, pianista, aranżer, dyrygent i pedagog – miał 85 lat.

LIPIEC 2022

5.07 – Zygmunt Górka – prof. nauk medycznych, chirurg, w latach 80. i 90. prorektor ówczesnej Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach, a w młodości uczestnik Powstania Warszawskiego – miał 95 lat.

6.07 – Krystyna Królówna, aktorka teatralna, filmowa i dubbingowa – miała 82 lata.

6.07 – Anna Węgrzyniak, prof. nauk humanistycznych, literaturoznawczyni, współzałożycielka wydziału humanistyczno-społecznego Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej – miała 71 lat.

9.07 – Stefan Wilkanowicz, współzałożyciel warszawskiego Klubu Inteligencji Katolickiej, publicysta, dziennikarz, red. naczelny miesięcznika „Znak” (1978-94) – miał 98 lat.

9.07 – Wojciech Biedroń, reżyser i aktor teatralny i telewizyjny, twórca teledysków, scenarzysta i producent filmowy – miał 64 lata.

11.07 – Irena Kwilecka, prof. nauk humanistycznych UAM w Poznaniu oraz Instytutu PAN, językoznawczyni, slawistka, biblistka – miała 97 lat.

21.07 – Krzysztof Goebel, prof. nauk matematycznych, rektor Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (1993-99) – miał 82 lata.

21.07 – Tadeusz Wichrowski, poeta i malarz, przedstawiciel malarstwa fajansowego, współtwórca Fajansu Włocławskiego – miał 80 lat.

27.07 – Jerzy Kleer, więzień niemieckich obozów koncentracyjnych, prof. nauk ekonomicznych, redaktor „Polityki” (1958-98), rektor Wyższej Szkoły Bankowości, Finansów i Zarządzania w Warszawie (1995–2008) – miał 94 lata.

SIERPIEŃ 2022

2.08 – Jan Budkiewicz, publicysta, krytyk filmowy, scenarzysta i reżyser, działacz związkowy, poseł na Sejm II kadencji (1993–97) – miał 88 lat.

4.08 – Stanisław Wróbel, rolnik ze wsi Wola Załężna pod Opocznem, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata – miał 102 lata.

4.08 – Wojciech Sikora, publicysta, opozycjonista w PRL, prezes Stowarzyszenia Instytut Literacki (2010-19) i Fundacji Kultury Paryskiej (2013-19) – miał 66 lat.

8.08 – Władysław Nasiłowski, prof. nauk medycznych Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, anatomopatolog, nestor polskiej medycyny sądowej – miał 97 lat.

8.08 – Zofia Posmysz, więźniarka KL Auschwitz i Ravensbrück, pisarka i scenarzystka, Dama Orderu Orła Białego – miała 98 lat.

9.08 – Przemysław Marzec, dziennikarz i korespondent wojenny związany z RMF FM (1993–2020) – miał 51 lat.

14.08 – Stefan Gierowski, malarz, abstrakcjonista – miał 97 lat.

16.08 – Aleksander Walczak, inżynier, kapitan żeglugi wielkiej, naukowiec, wieloletni rektor Wyższej Szkoły Morskiej w Szczecinie (1978-84 i 1990-96) – miał 92 lata.

18.08 – Alojzy Oborny, historyk sztuki i muzealnik, wieloletni dyr. Muzeum Narodowego w Kielcach (1961–87 i 1990–2002) – miał 88 lat.

19.08 – Tadeusz Pikulicki, socjolog, dziennikarz, działacz opozycjonista w PRL, redaktor naczelny „Gazety Krakowskiej” (1990) – miał 67 lat.

19.08 – Tekla Juniewicz, polska superstulatka, od 20 lipca 2017 r. najstarsza żyjąca Polka, od 19 kwietnia 2022 r. druga pod względem wieku osoba na świecie – miała 116 lat.

23.08 – Irena Morawska, dziennikarka, reporterka, scenarzystka filmowa – miała 68 lat.

26.08 – Wanda Szajowska, pianistka, polska superstulatka, najstarsza żyjąca Polka od 19 sierpnia 2022 r. – miała 111 lat.

28.08 – Stefan Arczyński, syn działacza Związku Polaków w Niemczech, żołnierz Luftwaffe i Wehrmachtu, jeniec sowiecki, nestor polskiej fotografii – miał 106 lat.

WRZESIEŃ 2022

4.09 – Edward Hulewicz, piosenkarz estradowy, kompozytor, autor tekstów, dziennikarz muzyczny, założyciel zespołu Tarpany, rysownik i malarz – miał 84 lata.

10.09 – Jacek Kolbuszewski, historyk literatury polskiej i literatur zachodniosłowiańskich, prof. Uniwersytetu Wrocławskiego – miał 84 lata.

12.09 – Marek Zembala, prof. nauk medycznych, członek Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności – miał 82 lata.

13.09 – Mieczysław Gogacz, prof. filozofii, przedstawiciel tomizmu, wykładowca m.in. Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Uniwersytetu Warszawskiego, Akademii Medycznej w Warszawie i Wojskowej Akademii – miał 95 lat.

17.09 – Sławomir Kretkowski, opozycjonista w PRL, uczestnik wydarzeń Marca 1968, więzień polityczny, drukarz Niezależnej Oficyny Wydawniczej – miał 75 lat.

21.09 – Tomasz Wołek, dziennikarz, publicysta polityczny i komentator sportowy, działacz opozycji w PRL – miał 74 lata.

23.09 – Franciszek Pieczka, polski aktor teatralny, filmowy i dubbingowy. Kawaler Orderu Orła Białego – miał 93 lata.

27.09 – Zofia Teliga-Mertens, agronom, działaczka społeczna i charytatywna, zaangażowana w repatriację polskich rodzin z Kazachstanu. Dama Orderu Orła Białego – miała 85 lat.

28.09 – Jan Styrna, duchowny rzymskokatolicki, doktor teologii pastoralnej, biskup pomocniczy tarnowski (1991–2003), biskup diecezjalny elbląski (2003–14) – miał 81 lat.

29.09 – Mieczysław Gil, działacz związkowy, opozycjonista w PRL, poseł na Sejm X i I kadencji, senator VIII kadencji, przewodniczący Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego – miał 78 lat.

PAŹDZIERNIK 2022

1.10 – Lech Paprzycki, prof. nauk prawnych, prezes Sądu Najwyższego kierujący Izbą Karną (1999–2016), poseł na Sejm X kadencji – miał 75 lat.

3.10 – Jerzy Urban, dziennikarz, publicysta, satyryk, pisarz, rzecznik prasowy Rady Ministrów PRL (1981–89) – miał 89 lat.

17.10 – Zdzisław Tobiasz, aktor teatralny, telewizyjny, radiowy i filmowy, reżyser teatralny; użyczył głosu postaci Soamesa Forsyte’a w polskiej wersji językowej serialu BBC Two Saga rodu Forsyte’ów (1970), a rola ta przeszła do historii polskiego dubbingu jako największe osiągnięcie w tej dziedzinie filmowej – miał 98 lat.

17.10 – Łukasz Owsiany, dziennikarz TVP3 Wrocław – miał 31 lat.

19.10 – Stanisław Ciosek, ekonomista i dyplomata. Członek Biura Politycznego KC PZPR, poseł na Sejm PRL VI, VII i VIII kadencji, minister-członek Rady Ministrów (1980–85) i minister pracy, płac i spraw socjalnych (1983-84), ambasador PRL/RP w ZSRS i Rosji – miał 83 lata.

20.10 – Krzysztof Talczewski, reżyser, scenarzysta i producent filmów dokumentalnych – miał 63 lata.

22.10 – Leszek Engelking, filolog, poeta, nowelista, tłumacz i krytyk literacki, red. miesięcznika „Literatura na Świecie” (1984–95) – miał 67 lat.

23.10 – Marian Fuks, profesor nauk humanistycznych, historyk, muzykolog, pracownik naukowy Żydowskiego Instytutu Historycznego, zajmujący się historią Żydów w Warszawie, historią żydowskiej prasy, kultury – miał 108 lat.

25.10 – Marian Markiewicz ps. Maryl, żołnierz AK i powojennego podziemia niepodległościowego, więzień UB – miał 98 lat.

30.10 – Lucyna Wiśniewska, lekarz neurolog, dyrektorka Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Radomiu, była posłanka Prawa i Sprawiedliwości i Prawicy Rzeczypospolitej, działaczka Katolickiego Stowarzyszenia Lekarzy Polskich – zginęła w wypadku drogowym w wieku 67 lat. (PAP)

pat/