Cztery majowe spotkania w Przytulisku Literacko-Artystycznym – Wspaniali autorzy, wartościowe książki

Pasja, zaangażowanie twórców oraz znaczne zwiększenie aktywności w mediach społecznościowych (od grudnia 2022 roku do dzisiaj na Facebooku mają już prawie 3 tysiące przyjaciół) spowodowało, że ostatnimi czasy wydarzenia nabierają tempa. Wystarczy powiedzieć, że tylko w maju odbyły się cztery spotkania w trzech stanach, a organizację tworzą trzy osoby! 

Pierwsze spotkanie odbyło się w piątek, 5 maja, w stanie Connecticut. W miejscowości Monroe, w nowo otwartej kawiarni Mariola’s Cafe zorganizowano iście królewskie przyjęcie. Na stołach poukładano przysmaki, i to nie tylko ze słodkościami. Promienie słoneczne zalewały salę, potem słońce skryło się za horyzontem, a ludzie przychodzili i przychodzili. Siadali na krzesłach, krzesełkach, fotelach, w końcu stawali i słuchali. Uśmiechnięci, zrelaksowani, w każdym wieku. Niewątpliwie najstarsza była pani Helena Knapczyk, która parę razy szeptała na ucho Eli Kieszczyńskiej, założycielce Przytuliska, że tak samo myśli i czuje jak nasz gość.

Gościem zaś była Ewa Zadrzyńska-Głowacka, autorka uroczej opowieści o nowojorskim mieszkaniu pt. „Głowaccy. Arka na Manhattanie”. W mieszkaniu tym spędziła ponad 30 lat najpierw z mężem Januszem Głowackim i córką, potem tylko z mężem, a teraz solo. Spotkanie prowadziła Ella Wojczak. Przegląd obrazów i innych dzieł sztuki, mebli i pamiątek zgromadzonych w pięknym mieszkaniu na nowojorskim West Endzie stał się przyczynkiem do opisania przygód, spotkań, relacji z ludźmi autorki na przestrzeni wielu, wielu lat. I była historia o stole, i o Janie Sawce, była opowieść o obrazie Hanny Bakuły, która sportretowała autorkę w chwili, kiedy ta przeżywała zmartwienie, było też o plamie z atramentu, który wylał się na obraz żałobnego orszaku prowadzącego do samego środka nieba na obrazie Czeczota. Było o nas, emigrantach i o nas, Polakach, którzy tak tłumnie przybyli do Stanów Zjednoczonych w czasie stanu wojennego. Ewa Zadrzyńska-Głowacka mówiła wiele o swojej pracy, o pisaniu dla amerykańskiej prasy, o telewizyjnych minidokumentach o osobach zafascynowanych poezją.  

Słowa uznania należą się właścicielce Mariola’s Cafe – Maroli Karwackiej – i Izabeli Pardo-Małeckiej, która prowadzi audycję „Polska w Muzyce i Pieśni” w lokalnym radiu. 

*

Drugim wieczorem w maju, w którym Przytulisko Literacko-Artystyczne brało udział, było spotkanie z Danutą Piątkowską w siedzibie Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej na Manhattanie. Stowarzyszenie było głównym organizatorem. Redaktor Wojtek Maślanka  obszernie opisał to wydarzenie w „Nowym Dzienniku“ z 27 maja – 2 czerwca 2023 roku. Książka Danuty Piątkowskiej i jej siostry Wiesławy Piątkowskiej-Stepaniak pt. „Polski akcent w American Expeditionary Forces”, na temat udziału Polaków lub Amerykanów polskiego pochodzenia w amerykańskim wojsku w czasie I wojny światowej, wzbudza zdumienie. Jest to znakomita, świetnie wydana książka o czasach i osobach, które już dawno przez większość ludzi zostały zapomniane. Przytulisko Literacko-Artystyczne reprezentowała Ella Wojczak, której aktywność i pomysły wznoszą tę inicjatywę na zupełnie nowe tory.

W maju gościliśmy również Joannę Rostropowicz-Clark. Spotkania – tak jak zawsze – były dwa: w Polskim Instytucie Naukowym na Manhattanie i w MM Art Studio w Wallington, NJ. Przedmiotem spotkań była jej powieść „Wilga” wydana przez lubelskie wydawnictwo Norbertinum. W książce tej autorka opisuje los sieroty Andrzejka. Poznajemy jego dzieje przyglądając się, jak ten kilkuletni, a potem nastoletni chłopak reaguje na potrzeby innych. Akcja książki rozgrywa się również w przyszłości, kiedy to zaczyna panować w Polsce dyktatura, która chce podejmować decyzje za obywateli, minimalizując ich społeczną aktywność tylko do roli niemych wykonawców nakazów władzy. Ale najważniejszą chwilą w jego życiu stanie się pojawienie się na świecie dziewczynki Wilgi…

Na obu spotkaniach dopisała publiczność, co zawsze najbardziej cieszy organizatorów. W PIN w Nowym Jorku trzeba było dostawiać krzesła, a niejednemu łezka się w oku zakręciła, że tyle znanych i lubianych osób zjednoczyło się, by pogratulować Joannie Rostropowicz-Clark udanej powieści. W New Jersey było podobnie. Spotkanie miało charakter swobodnej wymiany myśli, a autorka wspominała dawne lata i kontakty z gwiazdami amerykańskiej literatury, między innymi z Philipem Rothem i Kurtem Vonnegutem. Przypomniała również, że przed laty współpracowała z „Nowym Dziennikiem“ i zamieściła na jego łamach wiele swoich tekstów.

Po spotkaniu w MM Art Studio Janina Szmacińska napisała na Facebooku: „Zawsze czekam na te spotkania z książką i jej autorem/autorką, którzy przenoszą nas w swój świat lub inne miejsce, dzielą się z nami swoją lub czyjąś historią. Dziękuje pięknie Przytulisku Literacko-Artystycznemu za te jakże wartościowe spotkania. To był świetnie spędzony czas”.

*

Przytulisko Literacko-Artystyczne zaprasza już teraz na spotkania 20 i 21 czerwca z Barbarą Nowicką, współautorką książki „Obraz i społeczeństwo. Społeczne ramy kultury artystycznej”.

Podziękowania należą się sponsorom, którymi są: Polsko-Słowiańska Federalna Unia Kredytowa, dr Stanisław Burzyński i mecenas Jan Bloch

Elżbieta Kieszczyńska, Ella Wojczak, Janusz Szlechta